Tashmë Brukseli ka një udhërrëfyes të qartë sesi do të sillet me Shqipërinë dhe shtetet e tjera kandidate për t’u anëtarësuar në BE.
Një raport që ka nisur që të hartohet që nga muaji Janar nga një grup ekspertësh franko-gjerman sugjeron vitin 2030 si afat për zgjerimin. Teksti i propozimeve titullohet “Një lundrim në det të hapur” ka nënvizuar sfidën për integrimin e mundshëm të rreth dhjetë vendeve në BE.
Autorët e raportit kanë argumentuar faktin se Komisioni i ardhshëm Evropian duhet që të angazhohet dhe të bjerë dakord se si ta bëjë zgjerimin e BE-së gati deri atëherë. Ky plan që ju paraqit në Bruksel ministrave të çështjeve evropiane parashikon heqjen e vendimeve me unanimitet, vendosjen e shumicës se kualifikuar dhe anëtarësimin gradual BE-ja mund t’u ofrojë vendeve kandidate një zgjerim gradual ku shtetet kandidate mund të marrin pjesë në politika të caktuara përpara anëtarësimit të tyre zyrtar.
- Publicitet -
“Ky ende nuk është një propozim zyrtar i qeverive tona, por një raport i një grupi ekspertësh të pavarur franko-gjerman që na ofrojnë disa opsione për zgjerimin e BE-së. Ky material voluminoz na udhëzon që të bëjmë një plan reformash në BE përpara zgjerimit të plotë me këto shtete. Ne dhe Gjermania kemi besim se reforma e pjesshme institucionale e BE-së do të jetë e mundur brenda këtij viti.”
Unanimiteti ka penguar për vite me radhë Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut të penguara nga shtete si Franca, Danimarka e Greqia që kanë kërcënuar për të përdorur të drejtën e vetos.
Në nivelin institucional të BE-së, ekspertët këshillojnë ruajtjen e tavanit aktual të numrit të eurodeputetëve, në 751, gjë që do të kërkonte një llogaritje të re kombëtare për eurodeputetët që do të vijnë nga shtete si Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe shtete të tjera kandidate. Sipas raportit, duhet të ketë gjithashtu një numër më të vogël të komisionerëve evropianë ku çdo shtet aktualisht ka një anëtar.
Grupi i ekspertëve parashikon një rritje të buxhetit të BE-së, veçanërisht nëpërmjet burimeve të veta, pasi pritet që të krijohen fonde të reja të nevojshme në rrethana krize.
Një kapitull i rëndësishëm ka të bëjë me metodën e reformave, duke ngritur pyetjen se deri në çfarë mase dhe në çfarë kushtesh. Udhëheqësit e BE pritet të diskutojnë zgjerimin e organizatës në një samit jozyrtar me 6 Tetor në Granada nën presidencën spanjolle të Këshillit të BE.
Pas kësaj, Komisioni Evropian pritet të publikojë raportet vjetore të zgjerimit për progresin e shteteve kandidate. Mbi këtë bazë, liderët e BE-së pritet të vendosin në dhjetor nëse do të hapin apo jo negociatat e pranimit me Ukrainën dhe Moldavinë dhe shtetet ballkanike.