Shkencëtarët janë të shqetësuar se një ngrohje e zgjatur e oqeanit nga El Niño, në brigjet e Anglisë dhe Irlandës, do të rezultojë në shifra masive të vdekjeve për jetën në det, së bashku me rezultate të tjera të tmerrshme. Kjo për shkak se temperaturat në Detin e Veriut janë tashmë 5 gradë mbi normalen, sipas Guardian.
Ndërsa rriten kushtet për ngrohjen e vazhdueshme të oqeaneve, ekspertët kanë frikë se jeta detare mund të vritet ashtu si banorët e pyjeve shkatërrohen gjatë zjarreve. Është e gjitha pjesë e pasojave nga një planet i mbinxehur.
Çfarë po ndodh?
Ngrohja e oqeanit në Detin e Veriut ka qenë e vazhdueshme për dekada, raporton Guardian. Mërkuri u rrit në një rekord të lartë këtë pranverë, bazuar në regjistrimet që datojnë në vitet 1850. Është pjesë e një tendence të ngrohjes së oqeanit gjatë tre dekadave të fundit.
Temperaturat e sipërfaqes së detit rreth planetit janë matur në nivelet më të larta të të gjitha kohërave, duke arritur kulmin në 70.2 gradë Fahrenheit, sipas Guardian. “Ndërsa [valët e nxehtësisë] detare gjenden në dete më të ngrohta si Mesdheu, temperatura të tilla anormale në këtë pjesë të Atlantikut verior janë të padëgjuara”, tha profesoresha e Universitetit të Bristolit Daniela Schmidt për Guardian.
Meqenëse uji mbulon më shumë se 70% të sipërfaqes së Tokës, oqeani kap shumë energji diellore. Deti mund ta lëvizë atë nxehtësi rreth globit si pjesë e ekuilibrit natyror të klimës. Por mbinxehja e shkaktuar nga njeriu po e mbingarkon sistemin, sipas ‘Climate.gov’. Ekspertët paralajmërojnë se më shumë se 90% e nxehtësisë së tepërt absorbohet në oqeane.
“Nxehtësia … streson organizmat detarë. Në pjesë të tjera të botës, ne kemi parë disa vdekje masive të bimëve dhe kafshëve detare të shkaktuara nga valët e të nxehtit të oqeanit, të cilat kanë shkaktuar … humbje, në të ardhurat nga peshkimi, ruajtjen e karbonit, vlerat kulturore dhe humbjen e habitatit”, tha Schmidt në Guardian. Leshterikët (që ruan karbonin), peshqit dhe gocat e detit janë ndër speciet që monitorohen.
Pse mund të përkeqësohej?
Një kombinim faktorësh, duke përfshirë mbinxehjen në të gjithë planetin dhe El Niño, janë të përfshirë, raportojnë ekspertët në një video të shpërndarë nga Guardian. Gjatë një El Niño, erërat e dobësuara të tregtisë lejojnë që uji i ngrohtë të shtyhet në lindje, drejt bregut perëndimor të Amerikës, duke ndërprerë oqeanet në mbarë botën.
“Por, duke qenë se kjo po ndodh nën sipërfaqen e oqeanit, do të kalojë pa u vënë re”, tha Schmidt për The Guardian. Thatësirat dhe përmbytjet janë fatkeqësi të përmendura në klip si pasoja të mundshme në tokë nga ngrohja e oqeanit.
Çfarë po bëhet për të ndihmuar?
Piers Forster, një profesor i fizikës klimatike në Universitetin e Leeds, i tha Guardian se ngrohja “e shkaktuar nga njeriu” është një problem prioritar.
Pra, përpjekjet për të reduktuar ndotjen e ajrit janë çelësi për ftohjen e ujërave tona. Ekspertët po monitorojnë akullin e detit Antarktik dhe metrika të tjera për të vlerësuar ashpërsinë e ngrohjes.
“Nëse [ngrohja e oqeanit] vazhdon gjatë verës, ne mund të shohim vdekshmëri masive të leshterikëve, barit të detit, peshqve dhe gocave deti”, tha Dan Smale, nga Shoqata Biologjike Detare, në raportin e Guardian.
