Çdo qytetar që është diplomuar jashtë vendit, dhe që do të aplikojë për punësim, apo për vijimin e studimeve të mëtejshme universitare në vendin tonë, duhet që më parë të kryejë njësimin e diplomës së fituar në institucionet e huaja të arsimit të lartë. Nëpërmjet udhëzimeve të posaçme, dikasteri i Arsimit ka përcaktuar procedurat dhe tarifat që duhet të shlyeni për njësimin e diplomave të ciklit të parë të studimeve “Bachelor”, të ciklit të dytë “Master”, apo edhe ato të ciklit të tretë të studimeve të “Doktoratës”.
Procedurat për njësimin e ktyre diplomave të fituara jashtë vendit mund të bëhen lehtësisht online nëpërmjet portalit qeveritar “e-albania”. Shërbimi elektronik në këtë portal i mundëson çdo qytetari që të mund të aplikojë për njësimin e certifikatave dhe diplomave të huaja të lëshuara nga institucionet e huaja të arsimit të lartë, të cilat i përkasin niveleve nga 5 deri në 8 të Kornizës Shqiptare të Kualifikimeve, ku përfshihen: Diploma Profesionale, Bachelor, Master, Specializime Afatgjata, si dhe Doktoratë.
Njësimet për: Diploma Profesionale, “Bachelor”, “Master” dhe “Specializime Afatgjata” bëhen pranë Qendrës së Shërbimeve Arsimore (QSHA). Ndërsa njësimi i diplomave të nivelit “Doktoratë”, si dhe njësimi i titujve akademikë kryhet pranë Ministrisë së Arsimit dhe Sportit.” Dokumentacioni shoqërues i kërkuar duhet të depozitohet detyrimisht në formatin elektronik gjatë aplikimit online, si dhe të dërgohet brenda pesë ditëve nga data e aplikimit online edhe në rrugë postare sipas strukturave përgjegjëse të përcaktuara.
Koha që duhet për njësimin e diplomave
Pas përfundimit të plotësimit të aplikimin online në portal në adresën www.e-albania.al procedura e njohjes dhe njësimit, e kualifikimeve akademike të përmendura më lart, përveç gradave shkencore “Doktor”, të Kornizës Shqiptare ose Evropiane të Kualifikimeve vijon me shqyrtimin dhe verifikimin e dokumentacionit nga ana e Komisionit të Njohjes së Diplomave në QSHA. Kjo procedurë, kur dosja e aplikimit është e plotësuar me të gjithë dokumentacionin e kërkuar, përfundon brenda 45 ditëve. Në të kundërt aplikimi mund të zgjasë më shumë se sa ky afat i përcaktuar për shkak të faktit se kandidatit i kërkohet që të plotësojë dokumentacionin e munguar.
Lidhur me periudhën e vlefshmërisë, autoritetet e arsimit të lartë sqarojnë se vërtetimi i lëshuar në këto raste do të jetë gjithmonë i vlefshëm në Republikën e Shqipërisë, përveç rastit kur ka ankesa për ndryshim dhe kur revokohet nga Komisioni i Njohjes së diplomave.
Tarifa që duhet të shlyeni
Sipas kushteve të përcaktuara, pagesa për njohjen dhe njësimin e certifikatave/diplomave dhe gradave shkencore, që i përkasin nivelit 5 deri në 8 të Kornizës Shqiptare të Kualifikimeve dhe Kornizës Evropiane të Kualifikimeve, si dhe titujve akademikë përveç aplikimeve të paraqitura nga refugjatët, personat e zhvendosur dhe personat e ngjashëm me refugjatët, është 2000 lekë dhe kryhet në llogarinë bankare të Qendrës së Shërbimeve të Arsimit.
Dokumentet shoqëruese që duhet të dorëzoni
Për njohjen e diplomave të huaja për ciklin e parë “Bachelor” dhe të dytë “Master”, dokumentet që duhet të ngarkohen nga aplikanti gjatë aplikimit online, si dhe dërgimit në rrugë postare janë: Diploma/certifikata, ose dokumenti zyrtar përkatës në vendin e origjinës ekuivalent me diplomën që vërteton përfundimin e studimeve, të noterizuar, si dhe të përkthyer në gjuhën shqipe nga përkthyes të licencuar në Republikën e Shqipërisë, apo nga përkthyes të licencuar në vendin e origjinës. Po ashtu, duhet të dorëzoni edhe listën e notave ose suplementin e diplomës, të noterizuar, si dhe të përkthyer në gjuhën shqipe nga përkthyes të licencuar në vendin tonë, apo nga përkthyes të licencuar në vendin e origjinës, fotokopjen e kartës së identitetit ose të pasaportës (vetëm për shtetasit e huaj), sii dhe mandat-pagesa (për rastet kur aplikanti kryen pagesën nëpërmjet bankës ose zyrave të postës shqiptare.
Ndërsa për njohjen e diplomave të huaja për “Doktoraturë”, duhet që të dorëzoni këto dokumente: Diplomën dhe suplementin e saj (nëse ka të tillë), lëshuar nga institucioni përkatës i arsimit të lartë, që dëshmon fitimin e gradës shkencore “Doktor” kopje e njësuar me origjinalin, si dhe e përkthyer në gjuhën shqipe nga përkthyes të licencuar në Republikën e Shqipërisë”, apo nga përkthyes të licencuar në vendin e origjinës. Për këtë cikël duhet që të dorëzoni edhe diplomat e studimeve pararendëse universitare dhe vërtetimin e njësimit të diplomës të lëshuar nga institucioni përgjegjës, Disertacionin e doktoratës, fotokopjen e kartës së identitetit ose të pasaportës (për shtetasit e huaj), si dhe mandatpagesën e tarifës së përcaktuar.
Procedurat e njohjes dhe njësimit
Procedura e njohjes dhe njësimit të kualifikimeve akademike që i përkasin nivelit 5 deri në 8, (përveç gradave shkencore “Doktor”), të Kornizës Shqiptare ose Evropiane të Kualifikimeve, pas aplikimit online, vijon me me shqyrtimin dhe verifikimin e dokumentacionit nga ana e Komisionit të Njohjes se Diplomave në QSHA. Kjo procedurë, kur dosja e aplikimit është e plotësuar me të gjithë dokumentacionin e kërkuar, përfundon brenda 45 ditëve.
Aplikimi nuk konsiderohet i plotë nëse mungon një nga dokumentet e përcaktuara si më lart. Informimi për plotësim dokumentacioni bëhet me postë elektronike. Procedura e njohjes dhe njësimit fillon menjëherë pasi Qendrës së Shërbimeve të Arsimit i është shfaqur aplikimi në sistemin online në rastet kur dokumentacioni i ngarkuar në formë elektronike është i plotë. Brenda tre ditëve nga fillimi i procedurës së njohjes dhe njesimit, Komisioni kontakton me anë të postës elektronike me institucionin përgjegjës që ka lëshuar diplomën ose certifikatën përkatëse. Në çdo rast, procedura e njohjes dhe njësimit nuk mund të përfundojë nëse aplikanti nuk paraqet në formatin shkresor dokumentacionin e duhur.
Kur vlerësohet se në dosjen e aplikimit ka mungesë të dokumenteve të duhura, komisioni i kërkon aplikantit fillimisht plotësimin e dokumentacionit me anë të postës elektronike, brenda 15 ditëve nga momenti i depozitimit të aplikimit. Në rast të mos depozitimit të plotësimeve brenda 30 diteve, aplikantit i kërkohen plotësime për herë të dytë me anë të postës elektronike, të cilat duhet të depozitohen brenda 30 diteve në QSHA. Në të kundërt, shqyrtimi i aplikimit përkatës ndërpritet dhe dokumentacioni arkivohet. Komisioni llogarit afatet e përcaktuara për njohjen dhe njësimin e kualifikimeve, duke iu referuar datës së plotësimit të praktikës me të gjithë dokumentacionin e plotë, dhe në përfundim jep edhe vërtetimin e njësimit.