Megjithëse pandemia e koronavirusit SARS-CoV-2 ka përfunduar zyrtarisht, kjo nuk do të thotë fundi i sëmundjes COVID-19. Virusi, si viruset e tjera të frymëmarrjes, është ende i pranishëm mes nesh dhe nuk e ka humbur aftësinë e tij për të infektuar. Për fat të mirë, falë vaksinave dhe imunitetit të fituar në tre vitet e fundit, virulenca e tij është bërë më e vogël, megjithëse që nga heqja e maskave nga hapësirat publike ka njëfarë ndjesie se gjithçka ka kaluar.
Por virusi vazhdon të ndryshojë dhe të përshtatë karakteristikat e tij bazuar në mutacionet e tij. Pas incidencës së variantit XBB.1.5, i njohur edhe si ‘Kraken’, ekspertët e shëndetësisë i kanë kthyer sytë nga rritja e shpejtë e ‘Eris’, emri teknik i së cilës është EG.5 dhe tashmë është zbuluar në më shumë se 50 vende.
Sipas studimeve të hershme, nuk duket se shkakton sëmundje më të rënda se paraardhësit e tij dhe as nuk përbën një rrezik të menjëhershëm për popullatën botërore. Sipas një vlerësimi nga CDC në SHBA, ky variant EG.5 tashmë përbën më shumë se 17% të të gjitha rasteve të raportuara, duke e bërë atë variantin dominues. Ky variant ‘Eris’ rrjedh përfundimisht nga Ómicron, i cili u shfaq në fillim të vitit 2021 dhe një nga të fundit që shkaktoi valë të mëdha infeksionesh.
I listuar që nga gushti si një “variant interesi” (VOI)
“Nuk ka asnjë provë që të tregojë se EG.5 mund të përhapet më lehtë dhe trajtimet dhe vaksinat e disponueshme aktualisht pritet të vazhdojnë të jenë efektive kundër këtij varianti”, tha një zëdhënës i CDC për Politico. Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) filloi ta ndjekë këtë variant në mesin e korrikut, dhe që nga 9 gushti është konsideruar si një “variant me interes” (VOI) duke pasur parasysh rritjen e numrit të rasteve. Siç është raportuar nga organi i Kombeve të Bashkuara, deri më 7 gusht, më shumë se 7000 sekuenca ishin ndarë në gjithsej 51 vende. “Në varësi të karakteristikave të tij, EG.5 mund të përhapet globalisht dhe të shkaktojë një rritje të rasteve”, thotë OBSH për një variant, rreziku i të cilit është vendosur në “të ulët”. Është i pranishëm në Kinë (30% e sekuencave), Shtetet e Bashkuara (18.4%), Kore (14.1%), Japoni (11.1%) dhe Spanjë (1.5%), ndër të tjera. Ai u zbulua për herë të parë në Indonezi. Në këtë kuptim, drejtori rajonal i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) në Evropë, Hans Kluge, u ka kërkuar vendeve evropiane në Twitter që të “ruajnë dhe forcojnë mbikëqyrjen e SARS-CoV-2” pas “rritjes graduale të rasteve të Covid- 19, përfshirë shtrimet në disa vende evropiane”.
Cilat janë simptomat e ‘Eris’?
Ajo që duket se nuk ka ndryshuar në krahasim me variantet e fundit janë simptomat e saj, të cilat mbeten të ngjashme: dhimbje të fytit, rrjedhje hundësh, kongjestion, kollë dhe temperaturë. “Edhe pse EG.5 ka treguar rritje të prevalencës, avantazhit të rritjes dhe veçorive të shpëtimit imunitar, asnjë ndryshim në ashpërsinë e sëmundjes nuk është raportuar deri më sot”, shpjegon OBSH.
Varianti EG.5 ka një mutacion shtesë F456L në proteinën spike, e cila e diferencon atë nga nënvariantet nga e cila rrjedh, XBB.1.9.2 dhe XBB.1.5. Është, sipas biologut evolucionar Ryan Gregory, ndryshimi i madh në proteinën e lartpërmendur në krahasim me variantin ‘Kraken’, “varianti i synuar i vaksinave të përditësuara përforcuese që do të dalin në vjeshtë”.