Nga Boris Balliu
Po të ishte film hollivudian, marrëdhënia mes Sali Berishës dhe së djathtës shqiptare do titullohej: “I Can’t Quit You”. Sepse s’ka burrë, grua, gjykatë, ambasadë, “non grata” apo mjek që t’i ndajë këta të dy. Janë bërë një trup, një shpirt dhe… një problem për demokracinë.
Që prej vitit 1990, kur Saliu zbriti nga kati i tretë i fakultetit të mjekësisë për t’u ngjitur në skenën politike, e djathta shqiptare është kthyer në një reality show ku rolet janë të paracaktuara: Saliu protagonist, të tjerët – dekor.
Sot, në vend të parimeve liberale, kemi “parimin e Saliut”: çdo kush që ka mendim ndryshe, është “peng i Ramës”, “kamarier i Sorosit”, ose “vegël e Sigurimit”. Tregu i lirë? Po, për aq kohë sa është në pronësi të ndonjë sponsori të afërt. Reforma? Vetëm nëse është reforma për rikthimin e tij në pushtet.
Dhe kjo dashuri nuk njeh kufij. As kur SHBA e shpalli “non grata”. As kur gjykatat i vunë masë sigurie. Madje, sa më shumë goditet, aq më shumë kthehet si personazh nga telenovelat venezueliane – me flamur në dorë që flet për “tradhti kombëtare” dhe “revolucion popullor”.
Partia Demokratike sot ngjan si një shtëpi e vjetër që s’ka më dritare, po mban veç një derë, dhe mbi të – portreti i Saliut. Kush hyn, duhet të bëjë betim besnikërie. Kush flet ndryshe, del me shkelma. Zgjedhjet s’janë për platforma, por për të ripërtërirë pasionin e vjetër mes “doktorit” dhe bazës.
Ironikisht, sa herë që opozita ka mundësi reale për të sfiduar qeverinë, e djathta kthehet në ring boksi mes salistëve dhe anti-salistëve. Dhe Edi Rama? I ulur rehat me kokoshkat në dorë, duke parë serialin që s’ka sezon të fundit.
Saliu është si ai ish-i dashuri që, edhe pas 30 vitesh, të del përpara me një trëndafil plastik dhe të thotë: “Unë s’kam ndryshuar, dhe as ti s’duhet të ndryshosh.” Dhe PD, në vend që t’i thotë: “Faleminderit, por kam nevojë për dikë të ri”, i hap derën dhe e lë të flejë prapë në divan.
E vërteta është e thjeshtë: e djathta shqiptare nuk do të bëhet kurrë forcë moderne sa kohë që është e varur nga një figurë që ka bërë të vetmen gjë që nuk bën kurrë një lider demokratik: nuk largohet.
Zgjidhja? Ose e djathta vendos të pi një gotë realizëm dhe të shkëputet nga marrëdhënia toksike me “doktorin”, ose le të vazhdojë të rrijë në terapi politike për pjesën tjetër të tranzicionit – që mesa duket, do zgjasë sa vetë jeta e Berishes