Një shpërthim gjigant shpërtheu nga dielli këtë javë, duke dërguar një përmbytje të materialit diellor (stuhi diellore), që shkonte drejt Tokës, 12 orë më shpejt se sa parashikonin parashikuesit (pra vala diellore e rrezeve ka tejkaluar shpejtësinë e dritës!).
Filloi me një lak gjigant plazme që dilte nga dielli të shtunën. Filamenti i gjarprit u rrit, duke dalë gjithnjë e më larg nga sipërfaqja e diellit, derisa u përshpejtua dhe shpërtheu në hapësirë.
Keith Strong, një fizikan diellor që ka punuar për Lockheed Martin dhe NASA, ndau pamjet e shpërthimit në X, platforma e njohur më parë si Twitter.
“SHPËRTHIM MË I MADH QË KAM PASUR NDONJERË!”, shkroi Strong. “Vini re se mbulon mbi gjysmën e diellit”, shtoi ai.
Observatori Dinamik Diellor i NASA-s gjithashtu kapi ngjarjen. Në videoklipin e mëposhtëm, i cili është një kalim kohe që mbulon disa orë, mund të shihni se harku plazmatik mblidhet dhe më pas shpërthen, në qendër të djathtë të diskut të diellit.
Për shkak se ndodh në atmosferën e jashtme të diellit, koronën, ky lloj shpërthimi quhet nxjerrje në masë koronale (CME). CME-të hedhin plazmë të ngarkuar, super të nxehtë në hapësirë, dhe ndonjëherë – si në rastin e këtij CME – plazma godet Tokën.
Parashikuesit në Qendrën e Parashikimit të Motit Hapësinor (SWPC), një degë e Administratës Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike, njoftuan se CME do të shkaktonte një stuhi gjeomagnetike – një shqetësim i fuqishëm në fushën magnetike të planetit, i cili mund të prishë komunikimet radio, të tërheqë satelitët jashtë orbitën dhe madje herë pas here çaktivizoni rrjetet e energjisë.
Në anën e ndritshme, këto stuhi diellore bëjnë gjithashtu shfaqje mahnitëse të Dritave Veriore, ose aurora borealis, të dukshme në mes të SHBA.
Parashikuesit e SWPC llogaritën se CME nga shpërthimi i filamentit gjigant do të arrinte në Tokë të hënën në mbrëmje. Por rreth orës 9 të mëngjesit sipas kohës Lindore, sensorët NOAA në hapësirë kapën një ndryshim të papritur, dramatik në fushën gjeomagnetike të Tokës. CME kishte mbërritur tashmë, gati 12 orë më herët se sa ishte parashikuar.
THE BIGGEST ERUPTION I HAVE EVER SEEN! I have been observing the Sun professionally for over 50 years and this is the largest filament eruption I have seen. Note it covers over half the Sun, compare it to the size of the Earth (inset) but amazingly it did not produce a big flare. pic.twitter.com/RgplcTy0Ap
— Keith Strong (@drkstrong) September 17, 2023
