Këto fotografi sjellin pamje të rralla nga Shkodra, Kosova, Shijon-Elbasan, Tirana, Kruja, shtëpia e familjes Toptani, Kurbin, burrat duke pirë kafe turke, Malin e Taraboshit, parkun e Divjakës etj.
Realizuar në vitin 1929, nga Hugo Bernacikut, gjatë qëndrimit disamujor në Shqipëri. Më pas, fotografitë e vjetra janë mbledhur nga studiuesi, albanolog dhe historian, Robert Elsie.
“Etnologu, fotografi dhe udhëpërshkruesi austriak, Hugo Adolf Bernacik (1897-1953), lindi në Vjenë, bir i juristit Edmund Bernacik (1854-1919). Kontaktet e para me shqiptarët i pati që para Luftës së Parë Botërore në Stamboll, ku njohu djemtë e rojeve të sulltanit.
Hugo Bernaciku shkoi në Shqipëri për herë të parë, në vitin 1914, gjatë pushtetit të shkurtër të Princ Vidit (Wilhelm zu Ëied, 1876-1945). Në vitin 1915, kur ndodhej sërish në Shqipëri, shërbeu vullnetar në ushtrinë austro-hungareze, me një njësi artilerie.
Në vijim të një qëndrimit në deltën e lumit Danub në Rumani, ku shkoi për zogjtë, Hugo Bernaciku erdhi përsëri në Shqipëri, ku qëndroi nga 24 prilli deri më 6 korrik 1929.
Të dhënat bazë mbi kushtet e jetës së vendit, Bernaciku i mori nga gjeologu gjerman Ernst Novak (Ernst Nowack, 1891-1946), i cili e këshilloi që të kontaktonte të dërguarin gjerman në Tiranë, Franc fon Shajger (Franc von Scheiger, 1891-1960). Bernaciku ishte në kontakt gjithashtu edhe me çifligarin shqiptar Ago Agaj (1897-1994), me të cilin, doli për gjueti në Myzeqe.
I pajisur me një çadër, një kajak dhe një aparat fotografik, Bernaciku kaloi plot dy muaj në Shqipëri. Rezultati i udhëtimit të tij ishin dy libra: Riesenpelikane und ihre Kinder (Pelikanët e mëdhenj dhe fëmijtë e tyre), Vjenë 1930, një album i vogël dhe tani i harruar për pelikanët e kënetës së Maliqit; dhe Europas vergessenes Land (Shteti i harruar i Evropës), Vjenë 1930, i cili doli në tirazhin e katërt të zgjeruar me titullin Albanien: das Land der Schkipetaren (Shqipëria: vendi i shqiptarëve), Vjenë 1939. Fotografitë e këtij koleksioni janë marrë prej këtij vëllimi të fundit”- shkruan Robert Elsie.
Osmanllinj Allahu Ekber
Si gjyshi dhe stergjyshi yt Arben.
Jo osmanllinj , po shqiptare te osmanizuar e islamizuar dhe pese shekuj mbrapa botes .
Sa ishts Osmania jetuam si njerëz, 100 e kusur vitet e fundit, shif e shkruaj, as edhe një ditë të bardhë
Patriot. Osmania ishte superfuqia e botes. Ku ne territoret osmane zhvillohej shkenca dhe dituria. Shtetet perandimore i digjnin shkencetaret ne turren e druve.
Gjyshi Sali Birishës me gjyshin e Likes së Monës Piçkëmadhi
Fotografite e viteve 70 ,80 , e 90 na i nxirrni.Ato fshatra me shtepite e ulta e te vogla ku sot me te vertete flene gjeja e gjalle ,pra bagetija , Ata femije te veshur holle ne dimer e madje me opinga llastiku apo sandale ku shquheshin gishtat e kuq nga ftohti.Keto Siena i kam perjetuar ne nje fshat te Shkodres e nuk i harroj as sot dhe pse kane kaluar 4 dekada .Ironizoni ‘socializmin ‘e vyer e Fanartikel te boten qe dhe pas 30 apo 40 vitesh qeverisje nje popull nuk arriti t’a vishte lene mo per t’a ushqyer.Per kete rrofshin Tollonat.Cfare tregoni me fotografite e mesiperme. ? Vitin 1929 ? As dy dekada nga krijimi i shtetit shqiptar dhe largimit te Turqise nga vendi? Me ate ‘socializmin e ndritur ‘ merruni e tregoni perdite ‘bukurite ‘ e cmendurite e tij te pafundme. Shikoni fotografite ne Selanik , apo gjetke per kete periudhe e do te shikoni ngjasime si dy pika uji. Merruni me DIKTATUREN e jo me periudhen ku me te vertet fukaradheku nuk fshihej por njerzlleku , burreria , besa e ndershmeria nuk fshihej .
Foli dhe kjo disleksikja e Italisë.
Gospodin ‘Golema ‘ shtaje bio .Mislim znaesh nashki oda ne. M.q.se. padrejtsisht me keni cu ne Itali po juaj kthej ironine ne gjuhen e familjes .Pse e verteta ju vret syte ?
Ritkë moj. Të paskan nxjerrë kokordhokët e syve vendit serbët, që ua paske mësuar gjuhën? Mëso edhe një çikë shqip, se s’të bën keq. Por fillimisht, mbaro filloren, se me mënyrën si shkruan, deri te klasa III do kesh qenë.
Kege gjendje e kam pare dhe perjetuar ne Krahinen e Shllakut, ku Partia e kishte lene banoret e kesaj zone ne nje varferi te pabesueshme. Njerez te mrekullueshem dhe me zemer te madhe qe i trajtonin jovendalinjte me shume respekt e dashuri.
draga moja gubica moja shto ti kazhes.Po te flas ene une me gjuhen e familjes mia cara.Ke shume te drejte shqiperia ka qen e zhvillume ne 1929 dhe me pas fal lartmadherise se tij .Diktatura i prishi te gjitha cfar me ba nashti mi cara rita rimbanbita ricoglionita.
O Gaqi. Edhe tani që ka 30 pa Partinë, ata fshatarët e Krahinës së Shllakut jetojnë mirë, ee? Do u ketë vajtur asfalti, do i kenë shtëpitë vila, vishen me Armani, kanë shitur gomerët e kanë blerë Mercedes. Gratë nuk lajnë më me dorë, por kanë të gjitha lavatriçe, etj., apo jo?
Hajde hajde, ç’nuk dëgjon njeriu prej Gaqove të tillë.
E po nga 8 vjete “Paruski jazik “qe na u servir ne diktature neper shkolla nuk eshte ndonje mundim te mesosh gjuhen motra te sllaveve.Por une ju ktheva ironine tuaj me te njejten cmim vetem se jo nga Italia , sic kujtoni ju .Pastaj une shoh njellojshmeri ne mbiemrin “Golem,,,,a ” Dhe eshte ne gjuhen Maqedonse apo Bullgare qe perkthehet ” I madh ” Cudi ne cdo koment dilni i vogel .
Ja dhe idiotja, që e mban veten për të zgjuar. Tek ne, emri Golem është shqipërim i emrit Guiliem, moj tyryfyçkë, nuk ka lidhje me sllavishten Golem.
Emri Moisi Golemi i përket heroit mesjetar shqiptar Moisi Guiliem Aranit Komneni, djalit të vëllait të Gjergj Aranitit. Mëso pak histori moj zhabë, mos rri vetëm duke ngrënë çorbë të prishur nëpër komente.
Jo Tim ironiku , diktatura prishi traditat e njeriun e shendrroi ne nje servil ,spiun , e skllav .Sa per mireqenien pas largimit te Otomaneve , luftes se 1 Boterore , luftrave ballkanike ku nuk rreshten deri me 1924 cfare zhvillimi e mireqenie mund te kishim ne dhe krejt Ballkani . Sundimi gati 50 vjecar i te kuqte nuk justifikon ate mjerim ekonomik ,social e shpirtror te shqiptarit .Faktet flasin me shume se ironite e mburrjet .
Keto fotografi jane publikuar disa here.
Humbja e Albanologut Kanadez Robert Elsie,mund te krahasohet me vrasjen e Milan Shuflait,,zhdukjen ne kampet naziste te Norbert Joklit,vdekja e parakohshme e Cabeut.
Ishte Albanologu me puneshume qe ka jetuar ndonjehere.
I fali shqiptareve thesare,dokumenta te panjohura dhe arkiva fotografish te Udhetareve dhe shkencetareve qe kane vizituar Shqipnine Ethnike.
Nuk keni per te botuar me TE REJA ne kete fushe,,sepse vdiq Robert Elsie qe i dhuronte.
Kam realizuar nje dokumentar per ngjarje historike dhe i kerkova leje per botimin e disa fotografive te nje etnologu gjerman qe kishte zbuluar Elsie ne Arkivat e Vienes.Me ate buzeqeshje engjellore me thjeshtesine e gjeniut,mi dhuroi gjeniu.Po cfare po ndodh?
Fondit fotografik te Robert Elsie ju kane versulur hajdutet shqiptare..Diletante,,delenxhij rrethesh,katundare drogaxhij qe kane vu pare me trafiqe,,kane hapr Portale Private dhe kane vjedhur Fondin Arkivor te zbuluar nga Elsie. Kjo do te ishte gjysma e se keqes.
KANE VULOSUR ME TE DREJTEN E AUTORIT(kane stampuar me logon e tyre) Fotografite e publikuara nga Robert Elsie. Edhe me keq.I KANE RREGJISTRUAR NE GJYKATE SI PRONE TE TYRE INTELEKTUALE.
Leon qe eshte i zanatit njeh mire burimin e ketyre fotografive,,njeh mire Autoret qe shkrepen aparatin,,edhe arkivat origjinale,,
Do te perballen me gjykaten,,me opinionin publik ne median e shkruar dhe vizive te gjithe hajdutet qe kane vjedhur,pervetesuar,sigiluar Fondin fotografik te ARkivave te Botes per Shqiprine,,te publikuar nga Robert Elsie dhe Albanologe te tjere.
PSH.Auron Tare nxorri ne shitje pikturat dhe skicat e piktorit englez Eduard Lear,duke pretenduar se i zbuloi ne British Museum..Por Fondi i pjeses me te madhe te Veprave te Lear nuk ndodhet ne British Museum,,ndodhet diku tjeter,.Te gjithe fondin per Shqiperine,Camerine Epirin dhe Arvanitine,i publikoi ne Internet Robert Elsie dhe i printoi Tare nga interneti,i shiti si te tijat.
Nje Portal privat ne Elbasan ka sigluar te gjitha fotografite e ushtarakeve hollandeze,serbe,italiane,austriake,gjermane franceze te luft.I dhe II boterore,qe kane te bejne me elbasanin dhe zonat rreth tij dhe i ka regjistruar ME TE DREJTEN E AUTORIT ne gjykate..
Prit pak o hajdut i qute,se e bere fondin e dhuruar shqiptareve nga Elsie,si burri Xhackes qe doli investitor Strategjik ne plazhin e Dhermiut????
Po ka edhe Berati nje kodosh te tille,qe ka grumbulluar gjithe fotot e Albanologeve ne lidhje me Beratin dhe i ka sigluar me vulen e portalit hajdut.
Njera nga fotografitë, ajo me kallama dhe lyer me baltë më kujtoi fushën nga Fieri në Seman në vitet 50-të ku nuk gjeje një shtëpi të vetme me tulla.
Keto jane ato grate qe si linte partia te vinin buzekuq??? Hahaha
Gjini nje turkeshe me keto veshje.
Nuk jane veshjet PROPOGANDISTIKE te festivalit te Gjirokastres.
Jane veshjet e gruas shqiptare ne perditshmeri,.Asnje prej tyre nuk e dinte se do vinte nje etnollog austriak t`i fotografonte ne ditet e Panairit.
Keshtu visheshin shqiptaret.
Jane me te bukura se veshjet e ZHAKEVE francese,e gezeve hollandeze,e campanjoleve i italiane.e bergchoferve gjermane etj pa llogaritur muzhiket ruse dhe leckamanet britanike,.
Veshjet popullore te Trungut Ilirik,nga Nishi,ne Kullur ,e More te bashkombesve Arberore,DERI NE kALABRI,SICILI TE VELLEZERVE ARBERORE,jane ARMANI I EVROPES MESJETARE.
Nuk jane veshje te periudhes turke,.Jene veshje mijravjecare te gadishullit Ilirik.
Pa pretenduar se jam 100% i sakte,grate e fotografuara ne Manastirin e Shen Gjon Vladimirit,jane malesore kristjane nga Krahinat e Shpatit,Llenges,Graboves,Reka e Dibres,qe qendronin ne fjetoret e Manastirit per Ditet e Panairit te Shen Gjonit.Panairi zgjat nje jave.Aty tregtohen zakonisht kafshe pune,kuaj,gjedhe bagetui etj
Por megjithese jane dite qershori,grate dhe vajzat jane veshur rende,cka tregon edhe se jane gra malesore qe vine nga vende ku edhe ne qershor ben ftohte.
Ajo grua e re e fotografuar ne parmaket e fjetoreve te Manastirit,mund te jete edhe miss bota.
Mua,keto shurrat e make-upeve,qe kllonohen si njera tjetra,si fotokopje,para asaj bukurie natyrore aty tek parmaket,,me duken si xhevria shtrembsja me kpuce me taka,me corape najloni.
Rota eshte nje cope idiota e shperveshur kunder Diktatures.
Nje gje qe ishte me vlere ne ate Diktaturen e RItes, ishte qe Shqiperia kishte ende origjinalitetin e fshatit.
Fshatrat ishin ashtu sic i la Zogu apo Turqia. Po jo me shtepi balte, po me shtepi me Gure.
Tani nuk ka me kembe njeriu ne fshatrat e braktisur nga Dhjerokracia e Rites.
Se cfare pordhe i shkon neper tru kur thote njeriu i Ri e prishi fshatarin
Kjo eshte dhe kontradita e pashpjegueshme e Rrotes
Fshati u la i harruar, ama njeriun e ndryshoi
Copa e idiotes ndjen ankese ne gjithe trupin kunder Diktatures
Shko te patologu o Rita, e ke semundje mendore
Ai Yrsheku që është ulur n’bisht e numëron gishtat, është gjyshi i demos. Me lartë tij gjindet gjyshja, demo ka marre nga kjo e fundit prandaj është shumë i qutë dhe i qeshur njëkohësisht.