Historiani dhe akademiku Pëllumb Xhufi sqaroi tezën që është hedhur mbi Çamërinë, sipas së cilës Ismail Qemali ia dha Greqisë se kishte gruan greke.
Xhufi sqaron se ku u bazuan ata që hodhën këtë tezë.
Moderatori: Është hedhur një tezë së fundmi që Ismail Qemali e shiti Çamërinë sepse kishte gruan greke dhe në një farë mënyre ishte një koncesion që ai u bëri grekëve. Qëndron historikisht kjo?
Pëllumb Xhufi: Absolutisht nuk qëndron. Ishte e krishterë gruaja e Ismail Qemalit. Se ishte arvanitase, apo shqiptare e Çamërisë, apo greke, kjo nuk dihet dhe nuk është marrë njeri me këtë.
Ismail Qemali ka qenë një familje tradicionale me 9 fëmijë. Gruaja e tij nuk ka lënë gjurmë fare, si psh, Teodora e Justinianit, perandorit shqiptar të Bizantit e cila i fuste hundët në punët e shtetit.
Këta që hedhin këtë tezë, bazohen në një insinuatë shumë të keqe që e ka mbrojtur fort edhe një historian grek me origjinë korçare. Ai thotë që Ismail Qemali në 1907-ën, takoi në Greqi kryeministrin Georgios Theotokis. Që nga 1900-ta Ismail Qemali ishte arratisur nga Perandoria Osmane dhe tha që u mundua ta decentralizojë për t’u dhënë frymëmarrje shteteve që përbënin shtetin osman. Nuk e lanë.
Kryeministrin me të cilin do hartonte kushtetutën e varën në litar, rrezikuan ta varin edhe Ismail Qemalin. Ai iku nga Libani dhe erdhi në Evropë.
Historiani grek thotë që në 1907-ën Ismail Qemali takoi kryeministrin grek. Në atë bisedë thotë ai, është rënë dakord që Vorio-Epiri t’i kalonte Greqisë. Por nuk ka një dokument që ta vërtetojë këtë, e thotë vetëm në një libër, pa citime e pa fakte.
Por në të vërtetë Ismail Qemali pasi takoi Georgios Theotokis, takoi edhe një kryetar të shoqatës greko-shqiptare me një arvanitas në krye. Ai takua me Ismail Qemalin dhe nxorën në gazetë një material për të cilin kishin rënë dakord. Ata do të promovonin çështjen shqiptare në Greqi, shkrimin e gazetave në gjuhën shqipe.
Dhe në fund thuhej; “U ra dakord që kur të bëhet Shqipëria e pavarur, kufijtë me Greqinë do jenë kufij historikë. Kjo është fraza e shkruar, një ditë pasi takoi Georgios Theotokis.
Ismail Qemali nuk mund të thoshte tjetër gjë te Georgios Theotokis dhe tjetër gjë te ky njeriu që ishte i Georgios Theotokis, sepse ajo shoqata ishte një OJQ.
Kufijtë historikë kanë qenë në Lepan, në Nafpaktos, deri aty ka qenë provinca e Epirit të vjetër, edhe Thema Bizantine kur u krijua në shekullin e 9-të e kishte qendrën pikërisht në Gjirin e Korintit.
Këtë e thoshte sjellja, deklaratat e tij në mes të Evropës, pasi ngriti flamurin Tha që nuk ka paqe Ballkani, pa marrë Shqipëria, Kosovën e Çamërinë.
Është edhe tentativa e tij për të mbrojtur Janinën. Në 1913-ën kur Janinën e kishin rrethuar trupat grekë të mbretit Konstantin, Ismail Qemali i bëri thirrje dhe aty bëri për herë të fundit një tentativë për t’u lidhur me klasën e vërtetë të pashallarëve shqiptarë, sepse ata kishin forca të gatshme, ndërsa Ismail Qemali nuk kishte ushtri.
Ndaj u bëri thirrje pashallarëve qe të merrnin ushtrinë e tyre e të shkonin në Janinë për ta mbrojtur, sepse kufijtë nuk ishin vendosur ende. Por pashallarët e lanë në baltë dhe bënë secili më vete marrëveshje të pista sepse kishin pronat e tyre në Greqi…
n.s. / dita
Pyetje dhe insinuata turbopatriotike alla-Shaban.
Qe ta japesh, dhurosh apo shesesh dicka duhet me se pari ta kesh.
Ismail Qemali s’kishte as Kaninen dhe Vloren jo me Camerine apo ca me larg Epirin.
Si ka mundesi te jesh kaq i ceket?!
skiperia ishte fshat i turkise, deputeti turk ismail qemol shiti cka mundi dhe ia arriti qellimin te ndertone skiperine muslimane turke. Pasojat i vuajme akoma me xhami dhe buste turke anembane.
ja dhe dhiari minorikari, mban leksion per fshatrat
Po ti nuk te ka dale akoma era e kakerdhise o fshatar i mutit , kur u bere qytetar ti? Hysmeqar te ne ke qene, vrrome muti
Ismail Qemali beri mrekulline.Shpetoi nje cope Shqiperi.As kete nuk do ta kishim.
Pashallaret shqiptare me 28 nentor 1912 nuk kishin me asnje mut,jo ushtri,.Nuk kishin me asnje prone,jo toka ne Greqi.Ushtria Serbe pushtoi Kosoven,krejt veriun,nga Struga hyri ne Shqipni te Mesme pushtoi Durresin.Ushtria Greke pushtoi Jugun Korce,erseke,permet,ishte ne Llogara.Cfare kishin pashallaret shqiptare?
Ishin si estrada Met Bega me Nafijen me Bandat e armatosura ne shtepi, me kallash ke koka.
Gjema ndodhi ne Qershor 1912.
Ushtria Kosovare me 12 mije luftetare shpartalloi ushtrine turke dhe cliroi Shkupin.Thirren ne kuvend ulemate,efendileret,hoxhallaret,pashallaret te hartojne Memorandum autonomie kulturore dhe gjuhesore,..!!!!!!!!!ATE DITE GJENERALET IDRIZ SEFERI,ISA BOLETINI BAJRAM CURRI PA PYETUR ULEMATE,KADILLERET,PASHALLARET,HOXHALLARET,,TE SHPALLNIN PAVARESINE MBI VILAJETET SHQIPTARE.,.
ATE DITE TRUPAT TE KTHEHESHIN NE MBROJTJE TE KOSOVES QE U SULMUA PAS KRAHEVE NGA USHTRIA
SERBE.PO TE MBROHEJ KOSOVA,SHPETOHEJ EDHE SHKODRA EDHE JANINA.
5 Muaj me vone ishte vone.Mrekullia ismail qemalit shpetoi cfare mund te shpetohej.
Nuk kane lindur dhe nuk do te lindin kurre ata burra qe mund te vene ne dyshim patriotizmin e paster te themeluesit dhe burrit te shtetit te pavarur shqiptar Ismail Qemal Bej Vlora.
Detar. Te ka zënl pak dëti. Mos pi më uzo se është vape dhe prifterinje grekë te bejne gjemën po te gjetën tapë. Të na e rruac
Pellumb Xhufi:
Historia qe tregon per Ismail Beun eshte sajuar ne bodrumet te kalemxhinjve te Enverit, pyet vjehren tende historiane Donika Omari se ta tregon ajo historine e vertete te Molit Lakmitar qe shpalli pavaresine ne Vlore si hakmarrje ndaj Portes se Larte qe i konfiskoi pasurite dhe pronat me nje ferman te Sultahnit qe kishte vene kur ishte valibej i Varnes, qytet ne Rumeline Lindore sepse u dokumentua qe kishte vjedhur arken e tatimeve te Perandorise, kur erdhi ne Shqiperi pa asnje dyshke ne xhet Ismail Beu filloi menjehere bisedat me greket dhe beri mareveshje per t’i falur Greqise gjysmen e Shqiperise deri ne Vjose per kete kontrate Ismail Beu mori nga greket dy valixhe me dollare amerikane, por per fatin e tij te keq dhe fatin e mire te Shqypnise, hyri Italia me ushtri dhe nuk lejoi pushtimin grek te parapregatitur nga shitja e memedheut nga Ismail Beu, Ismail Beu nga frika e hakmarrjes greke ja mbathi ne Itali me familjen dhe valixhet e tij, por edhe ne Bari e gjeti hasmi i mashtruar dhe e helmoi me arsenik. Kete mareveshje famekeqe te Ismail Beut me greket e beri publike per here te pare Faik Konica qe shkruajti:
“ Faik Konica për Ismail Qemalin: I korruptuar, i zi nga shpirti e nga zakonet, pa ideal dhe pa parime, i gatshëm për të gjitha kompromiset deri ne shitjen e Vatanit per dy aspra”
Enveri po keshtu si Faik Konica e dinte historine e dy valixheve me dollare dhe arsyet e vdekjes misterioze te Ismail Beut ne Itali dhe prandaj u nderpreu pensionet e majme familjareve te tij qe u kishte dhene Ahmet Zogu duke i perzene ata me dajak me fjalet:
“Boll hengret qyl gjithen jeten!”
Dihet si u masakruan familjaret e Ismail Beut nga regjimi komunist, por Enveri e mbajti gjithmone fotografine e tij ne mur se i duhej nje figure historike per kombin shqyptar dhe kjo komedi hipokrizie vazhdon deri me sot me nje propagande enveriste antihistorike per katunare dru me pre.
E verteta e madhe:
Gjuha shqipe ka krijuar latinishten edhe greqishten si gjuhë artificiale në antikitet.
Në shekullin e 5 p.e.s. është krijuar greqishtja e vjetër në Athinë edhe pastaj në shekullin e 4 p.e.s. është krijuar latinishtja në Romë. Asnjë popull nuk i ka folur këto gjuhët artificiale latinisht edhe greqisht sepse latinishtja edhe greqishtja ishin vëtëm gjuhë të shkruara që i përdornin dijetarët edhe elitat politike.
Nga latinishtja janë krijuar si gjuhë të folura të gjitha gjuhët romane si italishtja, frëngjishtja, spanjishtja, portugalishtja, katalonishtja edhe rumanishtja. Të gjitha fjalët e këtyre gjuhëve romane janë të krijuara plotësisht nga gjuha shqipe.
Pasi u krijua latinishtja si gjuhë artificiale në antikitet në Romë gjuha e folur ka qënë italishtja antike qe njihet si “latinishtja vulgare” që domethënë “latinishtja popullore”. Edhe shkenca e gjuhësisë zyrtare e pranon që latinishtja e folur në antikitet ishte e ndryshme nga latinishtja e shkruajtur. Por meqënëse nuk ka shkrime të latinishtes së folur shkenca e gjuhësisë zyrtare thotë që nuk njihet latinishtja e folur në antikitet. Elita e Romës e bëri qellimisht ndryshimin mes gjuhës latine të shkruar edhe gjuhës së folur që vetëm të shkolluarit në latinisht mund të lexonin edhe të shkruanin.
Gjuhët romane kanë shumë më shumë ngjashmëri me italishten se sa me latinishten sepse ato nuk janë krijuar direkt nga latinishtja por nga italishtja antike pra “latinishtja vulgare”. Në mesjetë italishtja nuk ka pasur influencë te gjuhët e tjera romane edhe prandaj nuk është e mundur që gjuhët romane të jenë krijuar nga latinishtja e shkruajtur.
Gjuha shqipe i ngjante në antikitet më shumë gegërishtes pra dialektit verior edhe prandaj shumë fjalë të latinishtes edhe greqishtes shpjegohen me dialektin verior të shqipes.
Fjalët latine edhe italiane janë fjalë të bashkuara të shqipes ose janë gati njëllojë si fjalët e shqipes.
Edhe:
Fjalët e italishtes edhe të latinishtes shpjegohen vetëm me gjuhën shqipe.
Gjuha shqipe ka krijuar latinishten si gjuhë artificiale në antikitet edhe pastaj nga latinishtja është krijuar italishtja si gjuhë e folur.
Fjalët italiane edhe latine janë fjalë të bashkuara të shqipes ose janë gati njëllojë si fjalët e shqipes.
Gjuha shqipe i ngjante në antikitet më shumë gegërishtes pra dialektit verior edhe prandaj shumë fjalë të latinishtes edhe italishtes shpjegohen me dialektin verior të shqipes.
Këto janë shumë fjalë të latinishtes edhe të italishtes që janë krijuar nga bashkimi i fjalëve të shqipes ose janë fjalë të shqipes me pak ndryshime:
venerare – vë ner – vë nder – nderon
memoria – me mor – të marrësh në kujtesë – kujtesa
mercatus – mer ka – merr ka – ku ka për të marr – ku ka për të blerë – tregu, në italisht është “mercato”
vedere – vë re – vëren, shikon
tradition – tëra dit – tëra të ditura – tradita, edhe tradita përbëhet nga gjëra plotësisht të njohura pra të ditura, në italisht është “tradizione”
opera – o bër – osht bërë – vepra
miraculum – mira – e mira – mrekullia, latinishtja e italishtja nuk e kanë fjalën “mirë” por shqipja e ka, në italisht është “miracolo”
monumentum – mon ment – mbon mend – mban mend – monumenti
vita – vit – jeta, fjala shqipe “vit” është marr për ta pasur latinishtja për fjalën “jeta”
eta – jeta – mosha, fjala shqipe jeta është marr për ta pasur latinishtja per fjalën “mosha”
lingua – lin gua – gjuha e lindur – gjuha, e folura
membrana – me mbran – me mbron – të mbrosh – cipa që mbron rreth e rrotullë
eruditus – e ru dit – e ruan diturinë – një njeri që di shumë edhe e ruan diturinë
studiare – shty dija – shtyn dijen – e shtyn më tej diturinë – mëson, edhe etimologjia zyrtare indoeuropiane kështu e shpjegon fjalën “studiare” por pa thënë se fjalët “shty” edhe “dija” janë shqip
migliore – më mirë, por latinishtja e italishtja nuk e kanë fare fjalën mirë por shqipja e ka
sapere – zap – dicka që e ke, dicka që e di – di, të dish gjëra
banditore – ban dit – ban të ditur – lajmëtari që bën të ditur lajmet
debere – do bërë – duhet bërë – duhet, detyrohet, kjo fjalë latine është shumë e qartë nga shprehja shqipe “do bërë” që dicka duhet bërë edhe asnjë shpjegim tjetër nuk ka per këtë fjalë, në italisht kjo fjalë është “dovere” pra vetëm pak më ndryshe nga fjala latine “debere”
illuminare – il lum – yll lum – lum drite – rreze drite – ndriçon
mettere – me të – me atë – me diçka – vë me të – vë me diçka – vë diçka, vendos diçka në një vend
essere – ësh – ësht – është
dire – di – thua atë që di – thotë, me thënë
fare – fa – ba – me ba – të bësh diçka – bën
cascada – ka shka – ka shkarë – ka rënë – vend ku bie uji
stimulus – shti mu lu – shtin mu lujt – shtin për të lëvizur – hosteni, edhe hosteni përdoret për të shtyrë kafshët në bujqësi
abolire – a bo lë – asht bo lënja e diçkaje – heq, kjo fjalë e ka kuptimin shumë qartë ne shqip
nobile – njo bë – njohur bën – fisnik, edhe fisnikët janë njerëz të njohur pra aristokratë
iniziare – i nis – nis diçka – nis, është shumë e qartë që kjo fjalë e ka kuptimin në shqip
ponere – pon – von – vën – vendos, vë diçka në një vend
posponere – pos pon – pos von – pas vën – vënë nga pas – vendos nga pas
apparere – a parë – asht parë – është parë – duket, shikohet
mangiare – ma hangër – me hangër – të hash – ha
dare – dha – me dhan – te japësh – jep
volare – vo lar – bo lart – bën lart – fluturon
Edhe:
arrivare – a rri va – asht rri va – është vajtur atje ku rri – arrin
origina – o ri gjë – osht rri gjë – atje ku rrinë gjërat në vendin e tyre – prejardhja, origjina
obscure – o bë skur – osht bë shkurr – është bërë errët – errët
principe – prin – princi, latinishtja e italishtja nuk e kanë fjalën “prin” por shqipja e ka
princeps – prin – udhëheqësi që prin – prijësi
evolution – e vo lut – e bo lujt – e bën të luaj – e bën të lëviz, të ndryshojë – evolucioni, në italisht është “evoluzione”
aspectare – a së pe – asht së parë – asht me parë – shikon duke pritur – pret, duke ndëjtur në pritje, në italisht është “aspettare”
lasciare – lash – me la – te lësh – lë, ta lësh diçka
tenere – të ner – të mer – të merr – të marrësh – të mbash – mban
guardare – gardh – ruan – gardhi është kufi për të ruajtur – vështron për të ruajtur
sentire – zen – zër – zëri – dëgjon, edhe zëri dëgjohet si zhurmë
parlare – par la – para la – para lë – lë fjalët përpara duke folur – me fol, flet
trovare – të ro va – të ru ba – te ruajtur bën – gjen diçka edhe e merr, e ruan – gjen
generare – gjën e re – një gjë e re – bën një gjë të re – krijon diçka të re
emergenza – e mer gjën – e merr gjënë – i merr gjërat me shpejtësi për të ikur – emergjenca
admirare – ad mir – atë mirë – admiron, adhuron një gjë të mirë, latishtja edhe italishtja nuk e kanë fjalën “mirë” por shqipja e ka fjalën “mirë”
sonare – son – zon – zan – zëri – bën zë, bën zhurmë
silenzio – s’i lën zë – nuk lë zë – nuk lë zhurmë – qetësia
passare – pas – lë pas – lë mbrapa – kalon
foresta – for est – for është – shumë është – pylli, “fora” ka kuptimin “shumë” në shqip edhe pylli ka shumë pemë
laguna – lagun – lagur – e lagura – e laguna – laguna, laguna është një sipërfaqe uji anës bregut të detit që është e ndarë prej detit nga një rrip toke
potere – bo të re – bën të re – mundesh, mund të bësh gjëra të reja
finire – fin – fun – fund – përfundon
seria – së ri – së rish – një gjë e bërë prapë ose e përsëritur – seria, gjuha shqipe e ka fjalën “ri” edhe fjalën “së” kurse latinishtja edhe italishtja nuk i kanë këto fjalë edhe prandaj nuk munden dot latinishtja edhe italishtja që ta shpjegojnë fjalën e tyre “seria”, por shqipja i ka të dyja këto fjalë edhe e shpjegon shumë saktë kuptimin e fjalës “seria”
Vazhdon lista:
privato – pri vet – atje ku prij vet – atje ku udhëheq vet – privat, edhe në hapësirën private i bën gjërat vet
producere – për duk – për dukjen e dickaje – për krijimin e diçkaje – prodhon
inventarium – in vent – në vend – inventari, kuptimi i kësaj fjale është numërimi i gjërave në një vend, në italisht është “inventario”
mandare – ma nda – me nda ose me shpërnda – i kalon gjëra dikujt tjetri
abbandonare – a ba ndon – asht ba ndan – është bërë ndarë – lë diçka, lënja e diçkaje është koncept shumë i qartë edhe këtë fjalë gjuha shqipe e shpjegon shumë saktë
andare – and – end pas diçkaje – shkon, ecën
prendere – pre ndër – merr ndër – merr ndër duar diçka – merr, “pre” në shqip është “preja” pra diçka që është marr
credere – kre – krye, koka – beson, mendon
mare – ma re – ma i rënë – më i rënë – më i ulët – deti, edhe deti është në nivel më të ulët se sa toka
semplex – s’e mpleks – nuk e perzien – e papërzierë – thjeshtë, kjo fjalë latine e ka shpjegimin shumë të qartë në gjuhën shqipe sepse është e përbërë nga fjalë të shqipes edhe në italisht kjo fjalë është “semplice” pra vetëm pak më ndryshe nga fjala latine “semplex”
complex – kom pleks – është e mpleksur – e përzierë, kompleks
domanda – do ma nda – do me nda një përgjjigje – pyetja
allargare – a larg – asht larg – largon
ludere – lujt – me lujt – luaj, të luash
terra – terr – e errët pra terr – toka, edhe toka është e errët
colonia – ko lon – ka lënë – është lënë – kolonia, edhe kolonia ështe nje vendbanim i themeluar pra një vend që është lënë për t’u banuar
Edhe:
pausa – pa u za – pa u zënë me diçka – pa u marr me diçka – pushimi, kuptimi i fjalës latine edhe italiane “pausa” është shumë i qartë në gjuhën shqipe sepse përbëhet fare qartë nga këto fjalët e shqipes
capire – kap – kupton, e kap diçka me mendje pra e kupton
acqua – akull – uji, fjala shqipe “akull” është marr për ta pasur latinishtja për ujin
pro, per – për, fjala shqip “për” është gati njëllojë në italisht “per” edhe në latinisht “pro” që janë vetëm pak të ndryshuara
castellum – ka shtjell – ka mbështjell – kështjella, edhe kështjella është e rrethuar pra e mbështjellur me mure, në italisht është “castello”
strata – shtra – shtrati – si shtrati i lumit – shtruar – rruga, edhe rruga është e shtruar, në italisht është “strada”
accendere – a që ndez – ndez diçka, edhe kjo fjalë është shumë e qartë në shqip
celebrare – çel e ba – çel e ba lojën – hap edhe bën lojën e ceremonisë
ceremonia – çel e mon – çel e mbon – çel, hap e mban ritualin e ceremonisë – ceremonia
piccolo – pik – pika – i vogël, fjala pikë/pika e shqipes është marr për të krijuar fjalën “piccolo” të italishtes
apertum – apur – hapur, në italisht është “aperto”
mignatta – mi njit – mi ngjit – shushunja, edhe shushunjat ngjiten pra kjo fjalë është shumë e qartë në shqip
varianza – var – varet – varësia, edhe varianca tregon varësinë prej diçkaje
variare – var – varet
Vazhdon:
imitare – i mi të – nji me të – një me të – një me atë – bën diçka njëjtë si atë – imiton
presente – pre she – prej sheh – para sheh – shikon para – shikon përpara – pranishëm
spongia – shpon gja – gjë e shpuar – sfungjer, edhe sfungjerët kanë vrima pra janë të shpuar edhe kuptimi i kësaj fjale të latinishtes është shumë qartë në shqip, në italisht kjo fjalë është “sfungero”
postea – pos tej – pas taj – pastaj, më vonë
laborare – la bo re – lë një bërje të re – lë një gjë të bërë të re – punon, në italisht është “lavorare”
battaglia – ba tej – bë tej – bën tej – beteja
presto – pre – prej, nga – shpejt
dia – dita
mela – molla
valore – vlera
venire – vjen
liga – lidhja
super – sipër, në italisht është “sopra“
libertas – liria
spata – shpata
tentare – tenton
mente – mendja
pagare – paguan
notte – nata, në gegërisht i thonë edhe “nota”
curia – ku ri – ku rri – vendi ku rrinte udhëheqja politike e Romës në antikitet, edhe kjo fjalë është shumë e qartë në shqip
securus – se kur – si gur – sigurt, në italisht fjala latine securus është sicuro kurse në dialektin venecian të italishtes është siguro, edhe kuptimi i kësaj fjale është shumë i qartë në shqip sepse shqipja e ka vet këtë fjalë edhe fjalët “si” dhe “gur” i ka vetëm shqipja edhe krahasime me gurin për gjëra të sigurta është shumë i arsyeshëm edhe i qartë
surdus – s’u ndi – nuk u dëgjon – shurdh, fjala latine “surdus” është vetëm një kopje e fjalës shqipe “shurdh” edhe shpjegimi “shurdhi – shundi – s’u ndi – nuk u degjon” është shumë i saktë për këtë fjalë, në italisht kjo fjalë është “sordo” pra vetëm pak më ndryshe se sa fjala latine “surdus”
funebre – fun e bere – fund e bërë – mortore, ceremoni për vdekje, varrosje
rivalis – ri bal – rri ball – rri përballë – kundërshtar, në italisht është “rivale” pra vetëm pak më ndryshe nga fjala latine “rivalis”
sempre – s’e mpre – nuk e pret – e paprerë – e tërë – gjithëmonë, edhe kuptimi i fjalës “gjihëmonë” është një kohë e pandarë edhe shpjegimi i kësaj fjale me gjuhën shqipe është shumë i qartë
në greqisht fjala “gjithëmonë” quhet “panda” edhe shpjegohet – pa nda – e pandarë – kohë e pandarë pra gjithëmonë, edhe fjala greke “panda” është e përberë nga këto dy fjalët e gjuhës shqipe edhe ky shpjegim me shqipen është shumë i qartë
Edhe:
calare – ka la – ka lënë – ulet, bie
canotto – ka not – varka që noton – varka
capacità – kap – kap aq sa mban – kapaciteti
caparra – kap ar – kap flori – kapari, depozitimi
capitare – kap – mledh
capitale – kap- kapitali
verità – e vërteta
parentes – të parët, prinderit
tanto – tan – tërë – shumë
tropo – tepër
desirare – desh – dëshira
molto – mo – ma – më shumë
volere – volit – e volitshme – do
dividere – di vi – dy bë – bën dysh – ndan më dysh – ndan
portare – port – bort – bart – të bartësh – të mbash – mban
spiegare – shpie gja – shpie gjë – shpie një arsyetim – jep një arsyetim – shpjegon
bevere – be ve – pi bë – pirje bën – pi
riparare – ri par – ri bar – ri barë – ri bërë – bërë prapë – riparon
imparare – i mpa – i mba – i mban – i mban njohuritë – mëson
posare – po za – po zë – po e zë – po e zë një vend me diçka – vendos, vë
casa – ka za – ka zënë – është e zënë – është e mbuluar – shtëpia, edhe shtëpia është e mbuluar pra e mbyllur
mons – mon – mol – mal – mali, në italisht është “monte”
montagna – mon tan – mol tan – mal tan – mal tërë – male tërësisht – shumë male – malësia
disciplina – dish i plin – dish i prin – dijes i prin – diturisë i prin – disciplina
avvenire – a vjen – asht vjen – është vjen – e ardhmja
avanti – a vant – asht vajt – është shkuar – përpara
amico – a mik – asht mik – është mik – miku, në latinisht është “amicus”
allentare – a lën – asht lënë – është lënë – është lëshuar – lëshon
angustia – a ngusht – asht ngusht – është ngusht – ngushtësia
arena – a rena – asht rëra – është rëra – arena, edhe arena është një vend i rrethuar ku ka rërë
neve – reve – e reve – bora, edhe bora bie nga retë pra bora është e “reve”
nebia – re bë – si re bërë – e bërë si reja – mjegulla, edhe mjegulla është si një re që takon tokën
totale – to tal – to tan – të tan – të tërë – tërësia, totali
rei – re – ru – ruan – mbreti, edhe mbreti ruan pushtetin dhe mbreterine, në latinisht është “rex”
creare – kre – krye – koka – krijon, edhe për të krijuar duhen mendime
usare – u za – u zë – u përdor gjërat – i përdor gjërat – përdor
cucina – ku zien – ku gatuhet, zien – kuzhina
crescere – kre sheh – krye sheh – kokën shikon – ngrihet
critica – kret – kryet – koka – kritika, edhe kritika bëhet me mendime
cumulare – ku mu la – ku me lënë – ku lë gjerat – ku mbledh gjërat – grumbullon
carrozza – ka rrota – karroca
etere – e tërë – hapësira e universit, edhe universi është i tërë pra i plot edhe i madh
eterno – e tërë – përgjithëmonë
fondare – fund – themelon, edhe themeli është në fund të një ndërtese
federare – fe dhe – fe jep – besën jep – bashkon
felone – fe lon – fe lënë – besën lënë – ka lënë besën – tradhëtari
Vazhdon:
lago – lag – liqeni, edhe liqeni ka ujë pra është i lagësht
lavare – la va – la ba – larje bën – lan
probare – pro ba – për ba – për bërjen e diçkaje – për të bërë diçka – provon, në italisht është “provare”
tolerare – to ler – të lërë – të lësh – toleron
lanciare – lan – lënë – lëshon, fillon
maturare – matur – rrit, bëhen të rritur, edhe të rriturit quhen më të matur se sa fëmijët
materia – mat – lënda, materia, edhe materia është e kapshme edhe mund të matet
offrire – afron – ofron, bën ofertë
manum – man – mban – dora, edhe dora mban gjëra, në italisht është “mano”
plurale – pluhur – shumësi, edhe pluhuri përbëhet nga shumë kokrra të vogla, nga kjo fjalë vjen edhe fjala “pluralizëm”
Edhe:
Gjuha shqipe ka krijuar latinishten edhe greqishten si gjuhë artificiale në antikitet.
Në shekullin e 5 p.e.s. është krijuar greqishtja e vjetër në Athinë edhe pastaj në shekullin e 4 p.e.s. është krijuar latinishtja në Romë. Asnjë popull nuk i ka folur këto gjuhët artificiale latinisht edhe greqisht sepse latinishtja edhe greqishtja ishin vëtëm gjuhë të shkruara që i përdornin dijetarët edhe elitat politike.
Nga latinishtja janë krijuar si gjuhë të folura të gjitha gjuhët romane si italishtja, frëngjishtja, spanjishtja, portugalishtja, katalonishtja edhe rumanishtja. Të gjitha fjalët e këtyre gjuhëve romane janë të krijuara plotësisht nga gjuha shqipe.
Pasi u krijua latinishtja si gjuhë artificiale në antikitet në Romë gjuha e folur ka qënë italishtja antike qe njihet si “latinishtja vulgare” që domethënë “latinishtja popullore”. Edhe shkenca e gjuhësisë zyrtare e pranon që latinishtja e folur në antikitet ishte e ndryshme nga latinishtja e shkruajtur. Por meqënëse nuk ka shkrime të latinishtes së folur shkenca e gjuhësisë zyrtare thotë që nuk njihet latinishtja e folur në antikitet. Elita e Romës e bëri qellimisht ndryshimin mes gjuhës latine të shkruar edhe gjuhës së folur që vetëm të shkolluarit në latinisht mund të lexonin edhe të shkruanin.
Gjuhët romane kanë shumë më shumë ngjashmëri me italishten se sa me latinishten sepse ato nuk janë krijuar direkt nga latinishtja por nga italishtja antike pra “latinishtja vulgare”. Në mesjetë italishtja nuk ka pasur influencë te gjuhët e tjera romane edhe prandaj nuk është e mundur që gjuhët romane të jenë krijuar nga latinishtja e shkruajtur.
Të gjitha fjalët e italishtes edhe të latinishtes janë fjalë të bashkuara të shqipes ose janë gati njëllojë si fjalët e shqipes.
Mjaft o Tironc idiot – debili. Ça ke per te thene ti Tironco per fjalen debil? Qe vjen nga shqipja de – bil, te – bil, tru – bil, tru – bile, dmth si i thone arixhnjte koke kari, si puna jote?
RRI O XHUF REHAT
NUK JANE PUNE PER TY
MOS JA FUT NE TYM
KUR ASGJE NUK DI
SA PER POLITIKE
SDUAM TA PRANOJME
FAKTET JANE KOKEFORTA
SADO TI MOHOJME
KUR E GJITHE KOSOVA
ME GJAK U VADIT
NE JANINE PER TURP
ASNJE PUSHKE SU QIT
NE VEND QE VATANI
TE NGRIHEJ NE KEMBE
GREKUN TA SHQYENTE
ME THONJ E ME DHEMBE
KALOI NE HESHTJE
SI GJE PA ZARAR
NDAJ NUK MUND TE THUHET
SE SQE BERE PAZAR
QEME FEMIJ ATEHERE
DHE NE HISTORI
VEC DY FJALE FLITEJ
PER VEPREN E TIJ
KONICA KA FOLUR
DHE KOHA DO FLAS
ISH PAK AMATOR
MOLI NDAJ PARASE
SHKOJ AJO QE SHKOI
SOT ME VJEN CUDI
SI NUK GJEMON JUGU
TE MARRE CAMERI
NHE SHEKULL KOSOVA
NEN ROBERI
KURRE NUK E NDALI
LUFTEN PER LIRI
THOTE NJE PLAK I URTE
PUNET JANE NDARE
TOSKA PER SAHAN
E NE FRON I PARE
TE MARRE
As Konica,as Mithad Frasheri,as Esad pasha,as Noli,as Fishta,as Hasan Prishtina ne 1912 nuk kishin Fuqi Diplomatike te ndreqnin ate qe humben Fitimtaret e Luftes ne Shkup.Kryediplomati i perandorise osmane,Shef kabineti i disa kryeministrave te Turqise.Ismail Qemali ,vetem Ai e kishte Autoritetin.
Insan pa Noksan,nuk ka.Shqiptar qe nuk vjedh,nuk ka.
Turqit e pa shkolle kane qene shume praktike ne drejtimin e Perandorise.Njihnin mire karakterin e popujve qe sundonin.
Ne Uren e vjeter te Gallates kishin vene nje Tabele per te gjitha ata qe udhetonin ne Rumeli.
Ne Bullgari ruani koken.
Ne arnauti ruani kuleten.
Ne Rumani ruani gruun.