Depolitizimi i komisioneve zgjedhore, votimi i emigrantëve dhe transparenca e fondeve janë pikat e propozuara nga Partia Socialiste për ndryshimet në Kodin Zgjedhor. Dokumenti i hartuar nga dy ekspertët e Partisë Socialiste, Eridian Salianji dhe Viktor Gumi, është prezantuar në tryezën e ekspertëve të Reformës Zgjedhore, me ndërmjetësimin e OSBE/ODIHR.
Në lidhje me depolitizimin e komisioneve zgjedhore, dy ekspertët socialist propozuan që Komisioni i Qendrës së Votimit (KQV) të përbëhet nga tre anëtarë, të emëruar nga administrata e KQZ duke u përzgjedhur nga trupa e komisionerëve të gatshëm dhe të trajnuar dhe certifikuar paraprakisht nga KQZ.
Ndërkohë propozimi për votën e emigrantëve, është që shtetasit shqiptarë, të cilët jetojnë jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë të votojnë nëpërmjet postës dhe zarfi me fletën e votimit duhet të ketë mbërritur në KQZ jo më vonë se ditën e votimit. PS propozon gjithashtu që në Kodin Zgjedhor të vendoset afat konkret për transferimin e fondeve nga buxheti i shtetit partive politike, si dhe të shtohet financimi publik per kandidatet e pavarur.
DEPOLITIZIMI I KOMISIONEVE ZGJEDHORE:
Në lidhje me depolitizimin e komisioneve zgjedhore dy ekspertët socialist propozuan që Komisioni i Qendrës së Votimit (KQV) të përbëhet nga tre anëtarë, të emëruar nga administrata e KQZ duke u përzgjedhur nga trupa e komisionerëve të gatshëm dhe të trajnuar dhe certifikuar paraprakisht nga KQZ. Nje prej anëtarëve kryen edhe detyrën e sekretarit të KQV. Kurse Komisioni i Zonës së Administrimit Zgjedhor (KZAZ) të përbëhet nga pesë anëtarë, të përzgjedhur nga KQZ.
E njëjta skemë si me monitoruesit është edhe për Grupet e Numerimit të Votave të cilat përbëhen nga dy anëtarë, të emeruar nga Komisioneri i KQZ nga trupa e trainuar dhe certifikuar paraprakisht nga KQZ dhe nga katër monitorues politikë, si më lart, të cilët nuk kanë asnje te drejtë vendimarrje. Për t’i dhënë zgjidhje njëherë e mirë depolitizimit, PS kërkon që trupa e komisionerëve zgjedhore të krijohet nga perzgjedhja mes radhëve të administratës shtetërore që kanë statusin e nëpunësit civil, punonjesit e arsimit, dhoma e avokatëve, dhoma e noterisë, si dhe ccdo shtetas tjetër që përmbush kriteret arsimore dhe të pastërtisë, të cilët u nënshtrohen paraprakisht trainimit të detyrueshëm duke u certifikuar nga KQZ. Për punonjësit publik trajnimi propozohet të jetë i detyrueshëm dhe të bëhet pjesë integrale për ecurinë në karrierë. Për përzgjedhjen e komisionerëve, propozohet që të bëhet me short nga lista e atyre që janë të trajnuar.
Në lidhje me votën e emigrantëve, në draftine paraqitur nga dy ekspertët e Partisë Socialiste
VOTIMI I EMIGRANTËVE:
Eridian Salinji dhe eksperti Viktor Gumi, propozojnë që shtetasit shqiptarë, të cilët jetojnë jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë të votojnë nëpërmjet postës dhe zarfi me fletën e votimit duhet të ketë mbërritur në KQZ jo më vonë se ditën e votimit. Për këtë, ata do të duhet të bëjnë rregjistrimin e adresës së banimit të tyre jashtë vendit në përputhje me ligj nr. 14/2016 “Për identifikimin dhe regjistrimin e adresës së shtetasve shqiptarë që jetojnë jashtë territorit të Republikës së Shqipërisë”. Ndërsa në Kodin Zgjedhor, propozohet ndryshimi duke përcaktuar afat kohor brenda të cilit KQZ duhet të miratojë aktet përkatëse nënligjore për votimin e shtetasve shqiptarë me banim jashtë vendit (psh jo më vonë se 6 muaj nga fillimi i periudhës zgjedhore të vitit 2025) si dhe kohën se kur KQZ fillon procedurën e rregjistrimit të shtetasve me banim jashtë vendit dhe që kanë shprehur vullnetin për të votuar në zgjedhjet parlamentare.(psh jo më vonë se 90 ditë nga dita e zgjedhjeve). – Vota e shtetasve me banim jashtë vendit do të llogaritet dhe tabulohet në tabelën e rezultateve të qarkut më të fundit ku ka pasur vendbanimin në Shqiperi votuesi. Numërimi i votave të shtetasve shqiptarë me banim jashtë vendit do të bëhet në KQZ dhe fillon në momentin kur fillon numërimi i votave në KZAZ-në më të pare për qarkun respektiv.
TRANSPARENCA E FONDEVE:
Mes propozimeve të paraqitura nga dy ekspertët socialist, është dhe rritja e transparencës së fondeve të partive politike dhe kontrolli i tyre. PS propozon që në Kodin Zgjedhor të vendoset afat konkret per transferimin e fondeve nga buxheti i shtetit partive politike, si dhe te shtohet financimi publik per kandidatet e pavarur. Një vend të veçantë zë dhe mospërdorimi I burimeve shtetërore. Në draftin e diskutuar sot, PS mësohet se ka propozuar që në Kodin Zgjedhor të përcaktohet se përben veprimtari të ndaluara për t‘u promovuar çdo veprimtari publike gjate fushatës 30 ditore zgjedhore, pavarësisht nëse ka qënë planifikuar ose jo me fonde te buxhetit të shtetit.
j.l./ dita
As qe diskutohej qe PS do te kerkonte qe ne komsionet e kqv te jene perfaqesues te qeverise si profesionista qe vjedhin “dardha mbas shpines re Rames” qe jane te pavarur nga PD.
Partia Rama ne ate Draft paraqet jo 3 Pika por 3 Hipokrizite e veta.
e para – Depolitizimi i komisioneve zgjedhore – Eshte farsa e rradhes –
Me mire konisionere te deklaruar politikisht se sa punonjes administrate qe gjoja te depolitizuar u kane marre numra Karte Identiteti per tere familjen e ne rast mos ardhje ne zgjedhje humbin vendin e punes. E keta jane me te politizuar se te politizuarit e deklaruar.
e dyta – Partia Rama ben sikur propozon Vote te emigranteve por ne fakt ngre nje mori barrikadash qe ata EMIGRANTE jashte te mos votojne! Arsyeja eshte e thjeshte – ata nuk jane Patronazhiste e kane ikur nga ky vend per ti ikur kesaj qeverisje.
e treta – Ajo Transparenca e fondeve kerkohet nga Partia Rama jo per vehte por per partite tjera pjesmarrese. Asaj vete nuk i duhen nga i vijne Fondet Tom Doshit ne krye te Partise Gjinushi sa kohe qe Toma ato Fonde i perdor per te blere Komisionere, mandate e Keshilltare bashkiake e per ti atashuar prane Partise Rama.
Votimi emigranteve esht karrem per shqiptaret , qe ti tregojn atyre se po bejn ndryshime ne kod zgjedhor , ksaj i thon : kuksi ri ka bo ndryshime hecen treni ne rrug makine , ndryshimi per shqiptaret esht qe deputetet te ter pa perjashtim nga kryetari partis te zgjidhen nga populli ne terren , atehere do te shikojn politikanet sot sa i duan shqiptaret , gjithsecili nga deputetet te matet ne fushat , po ju zgjodhi populli prap me plot gojen ju them qijani kurven beini qindin se e meritojn , por kur votohet partia dhe lepirsit e bythes i vijn verdall bythes kryetarit ti fusi ne list , bile ka shum qe paguajn deri ne 300 mij euro e me shum per nje vend deputeti , kto nuk quhen zgjedhje kjo esht grabitje me dhun e nje populli mjeran qe se pyet njeri ,
HIDHET E PERDRIDHET
NGRE KURTHE PAFUND
RIPJELLJA E PABESE
PA KUPTIM ASKUND
ME MIRE JEP SHPIRTIN
SE SA LESHON FRONIN
LODHET KOT MILETI
TE KAPI AVIONIN
SA TE JETE BORATI
DHE SALA NE SKENE
KY VEND DO LENGOJ
NDAJ ZGJEDHJEVE VARNI TENEQENE