ILMI S.QAZIMI
NAZMI ÇELA
Kemi më tepër se tre dekada që nuk dëgjojmë më akte heroike në punët e dobishme shoqërore të mëdha e të pandërprera. Nuk dëgjojmë më të dekorohen njerëz për punën konkrete në bujqësi, blegtori, industri, arsim, kulturë, artizanat. Madje nuk i kemi as këto degë të ekonomisë e jetës sociale në nivelet që Shqipëria i kishte në ato vite kur shteti drejtonte tërë popullin e këtij vendi me disiplinë,me ligje dhe punë të organizuar. Ishte ajo kohë që nxori heronjtë e vërtetë të punës socialiste dhe që shteti e tërë shoqëria i nderonte e respektonte aq shumë. Një nga ata ishte dhe mbeti Izet Hamit Dashi.
Izet Dashi u lind më 18.01.1936 në Zabërzan të rrethit Skrapar. Trualli i tij familjar ka qenë tejendanë i njohur për atdhetarizëm, mirësi dhe punë të ndershme. I ati i tij, Hamit Dashi është i njohur në të gjithë krahinën e Çepanit si atdhetar, luftëtar dhe përkrahës i zhvillimit përparimtar të fshatit. Ka marrë pjesë aktive në Luftën e Vlorës në vitin 1920. Ka përkrahur Fan Nolin në vitin 1924. Ishte antizogist dhe mbronte idetë e Riza Cerovës. Në vitet e LANC-it ai përkrahu partizanët dhe e ktheu shtëpinë në bazë të asaj lufte. Vetë ai ishte rreshtuar në çetën territoriale të fshatit. Në vitet 1942 -1945 ishte zgjedhur kryetar i këshillit antifashist nacional çlirimtar për fshatin Zabërzan. Më pas është zgjedhur për pesë vjet anëtar i këshillit popullor të lokalitetit të Çepanit. Në vitet e pushtetit popullor përkrahu të gjitha reformat e masat përforcimin e ekonomisë. Ishte ndër të parët që pranoi kolektivizimin dhe hyri në kooperativë. Lindi dhe edukoi më së miri dhjetë fëmijë të cilët u bënë kuadro të dalluar në ushtri, arsim, ekonomi, shëndetësi, kulturë etj. Hamiti mbante titullin e Veteranit të LANC-it.
Skrapari ka jo pak të atillë veteranë si Hamit Zabërzani dhe ngado punohet për kujtimin e tyre. Por përsëri është bërë pak. Mbetet shumë për të shkruar e lexuar edhe për burrat e viteve të stuhishme 1945-1990, aty-këtu dëgjon zëra e ndonjë mendim kriminal që ta mohojnë këtë gjysmëshekulli.
***
Izet Hamit Dashi shkollën fillore e kreu në fshatin e lindjes dhe shkollën shtatëvjeçare e përfundoi në Çepan. Pastaj kreu me sukses Teknikumin Bujqësor dyvjeçar në Tiranë. U angazhua në detyrën e brigadierit në fshatin e lindjes për dy vjet. Kreu kursin për kryetar kooperative, qëndroi një vit nënkryetar në vitin 1969 u ngarkua me detyrën e kryetarit të kësaj kooperative bujqësore deri në fundvitin 1989.
Ai punoi duke udhëhequr kudo me shembull personal në të gjithë sektorët, duke zbatuar gjerësisht metodat efektive që sillnin rritjen e rendimenteve në prodhim; forcimit të kontrollit dhe organizimit, me mbështetjen te përvoja e përparuar si dhe duke mbajtur lidhje të pashkëputuara me masën e fshatarëve,për zbatimin e direktivës së partisë,- ishin burimi i sukseseve. Gjatë kësaj periudhe njëzetenjëvjeçare ai punoi vetëm me ndërgjegje të lartë dhe zbatim rigoroz të ligjeve të shtetit ndaj edhe u shënuan arritje të dukshme. Treguesit në vlerën e ditës së punës, në sasinë reale të të ardhurave për anëtarët e kooperativës dhe të të gjithë banorëve të fshatrave që përfshinte kjo ekonomi, ishin më të lartat në historinë e tyre. Po ashtu gjatë këtyre , në jetën e banorëve të pesë fshatrave që përfshinte kooperativa , u bënë ndryshime të mëdha në mënyrën e jetesës së njerëzve, në rritjen e nivelit material, arsimor, kulturor e shëndetësor. Viti 2021 atij i pati sjellë ndërmend 21 vitet e jetës gjithë vrull e punë, suksese e vështirësi të panumërta në kooperativën bujqësore të Çepanit… Gjithkund ai ishte njeri simbol i punës dhe i traditës.
***
Izet Hamit Dashi do të kujtohet si burrë që, pa përfillur moshën, nuk i përtohej punës, këngës, ruajtjes së historisë luftarake të krahinës, forcimit të marrëdhënieve shoqërore për të mos lejuar askënd që të cenojë nderin, dinjitetin dhe unitetin për përparim të vendit.
Ai dinte të jetonte edhe vitet pas 1990-ës,kohë me shumë mjegull e andralla, me po atë optimizëm. Erdhi me banim në Tiranë por nuk mbeti vit pa shkuar rreth një muaj në fshatlindje. Ai ishte pasardhës veterani që lexonte çdo javë gazetën “Kushtrim Brezash”, që nuk harronte kurrë të telefononte veteranët e shokët e moshës së vet e më lart,si Qemalin, Nazifin, Novruzin, Zaimin,Tosunin, Kadriun, Rushitin,Seferin…Shumica e këtyre emrave tani nuk janë midis nesh.Vazhdoi të shkonte në Zabërzan, ku vilte rrush e nxirrte raki, gëzonte ajrin e pastër dhe bënte ndonjë punë që ia lejonte mosha. Thoshte shpesh “Më griu malli për nipër e mbesa por shyqyr që është telefoni”! Pyeste për aktivitetet që do të zhvillohen,për shokët e pamundur,për ata që na rrëmbeu pabesisht koronavirusi,… Ndoqi me shpresë dhe besim edhe ngjarjet e ditës…
Ishte i martuar më Këzen dhe lindën katër fëmijë. Njëri më i mirë se tjetri. Ishte inisiatori i organizimit të takimit të përvitshëm të të gjithë pjesëtarëve të rinj e të moshuar të familjes Dashi, në fshatin e lindjes… Prind shembullor, vëlla i përkushtuar, mik i nderuar , shok i kudogjendur, i këngës e i dollisë, i miqësisë së sinqertë. Të tillë do ta kujtojnë brezat Heroin e Punës Socialiste Izet H.Dashi.
***
Shtatë vjet më parë në fshatin Çepan, ishin mbledhur të gjithë banorët në sheshin e shkollës “Hysen Zyka”dhe uronin Izet Dashin për titullin “Nderi i Komunës Çepan”. Papo ia morën edhe këngës, hoqën edhe valle, u ngritën edhe dolli…Tani e kujtojmë këtë si ëndërr… Takime s’ka më… Shkollë s’ka më… Këngë nga ato populloret nuk dëgjojmë…
Vitet ikin dhe ai, Izeti ynë i dashur, Heroi i Punës Socialiste, që shkriu 21 vjet në krahinën e Çepanit, ka disa muaj që ka kaluar gjashtë vjet mbi dekadën e tetë,plot energji, na thotë në telefon, :”Kur do t’ia marrim edhe një herë këngës”Në Tendën e Qypit lufta seç u ndez? -Dhe pa pritur përgjigje shton , pamëdyshje: -” do t’ia marrim domosdo kur të mbarojë virusi, kjo kolerë!…”Dhe ai e kapërceu me sukses sëmundjen e nuk u dorëzua. Doli përsëri tek Zyrat e Veteranëve të Kombit në Tiranë. Lexoi gazetën, takoi miq e shokë…
Në mesin e korrikut shkoi në fshatin e tij të lindjes,nga ku nuk i ndahej shpirti dhe atje… e dha shpirtin!Ikje e beftë për ne, por tepër burrërore nga ana e tij…Ishte data 18 korrik 2022, e njëjtë me atë të lindjes, por 86 vjet e gjashtë muaj më pas.Në ceremoninë mortore, atje ku kish lindur, ndër shumë pjesëmarrës nga tërë zona e Çepanit midis tyre edhe kryetari i Bashkisë Skrapar z.Adriatik Mema, përfaqësues të veteranëve dhe dëshmorëve, fjalën e mbajti kryetari i njësisë administrative Sajmir Bego… Njerëz si Izet H.Dashi i përksin historisë dhe për të nuk ka vdekje. Ata mbeten frymëzim për brezat e ardhshëm.Ai do të kujtohet si njeriu simbol i punës së dobishme e të ndershme shoqërore, njeri i traditës dhe burrërisë, atdhetar dhe aktivist shoqëror me merita të larta