Rusia raportohet të ketë furnizuar Korenë e Veriut me më shumë se një milion fuçi naftë që nga marsi i këtij viti, sipas analizës së imazheve satelitore nga Qendra e Burimit të Hapur, një grup kërkimor jofitimprurës me bazë në MB. Nafta është pagesa për armët dhe trupat që Pheniani ka dërguar Moskës për të zhvilluar luftën e saj në Ukrainë, kanë thënë ekspertët kryesorë dhe Sekretari i Jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar, David Lammy.
Këto transferime shkelin sanksionet e OKB-së, të cilat i ndalojnë vendet t’i shesin naftë Koresë së Veriut, përveç në sasi të vogla, në një përpjekje për të mbytur ekonominë e saj për ta parandaluar atë nga zhvillimi i mëtejshëm i armëve bërthamore. Imazhet satelitore, të shpërndara ekskluzivisht me BBC-në, tregojnë më shumë se një duzinë cisterna të ndryshme nafte të Koresë së Veriut që mbërrijnë në një terminal nafte në Lindjen e Largët të Rusisë gjithsej 43 herë gjatë tetë muajve të fundit.
Koreja e Veriut është i vetmi vend në botë që nuk lejohet të blejë naftë në tregun e hapur. Numri i fuçive të naftës së rafinuar që mund të marrë është kufizuar nga Kombet e Bashkuara në 500,000 në vit, shumë më poshtë sasisë që i nevojitet. Transferimi i parë i naftës i dokumentuar nga Qendra me Burim të Hapur në një raport të ri, ishte më 7 mars 2024, shtatë muaj pasi u shfaqën raportimet e para se Pheniani po dërgonte armë në Moskë. Dërgesat kanë vazhduar pasi mijëra trupa të Koresë së Veriut raportohet se janë dërguar në Rusi për të luftuar, hera e fundit u regjistrua më 5 nëntor.
Katër ish anëtarë të një paneli të OKB-së përgjegjës për gjurmimin e sanksioneve ndaj Koresë së Veriut i kanë thënë BBC-së se transferimet janë pasojë e rritjes së lidhjeve midis Moskës dhe Phenianit.
“Këto transferime po ushqejnë makinën luftarake të Putinit – kjo është naftë për raketa, naftë për artileri dhe tani naftë për ushtarët”, thotë Hugh Griffiths, i cili drejtoi panelin nga 2014 në 2019.
Sekretari i Jashtëm i Mbretërisë së Bashkuar, David Lammy tha në një deklaratë: “Për të vazhduar luftën në Ukrainë, Rusia është bërë gjithnjë e më e varur nga Koreja e Veriut për trupa dhe armë në këmbim të naftës”. Ai shtoi se kjo “po kishte një ndikim të drejtpërdrejtë në sigurinë në gadishullin Korean, Evropë dhe Indo-Paqësor”.
Furnizimi i lehtë dhe i lirë i naftës
Ndërsa shumica e njerëzve në Korenë e Veriut mbështeten te qymyri për jetën e tyre të përditshme, nafta është thelbësore për drejtimin e ushtrisë së vendit. Nafta dhe benzina përdoren për të transportuar raketahedhës dhe trupa në të gjithë vendin, për të drejtuar fabrika municionesh dhe për të mbushur me karburant makinat e elitës së Phenianit. 500,000 fuçitë që Koreja e Veriut lejohet të marrë janë shumë më pak se nëntë milionë që konsumon, që do të thotë se që kur kufiri u vendos në 2017, vendi është detyruar të blejë naftë në mënyrë të paligjshme nga rrjetet kriminale për të kompensuar këtë deficit.
Kjo përfshin transferimin e naftës ndërmjet anijeve në det, një biznes i rrezikshëm, i shtrenjtë dhe kërkon shumë kohë, sipas Dr Go Myong-hyun, një studiues i lartë në Institutin për Strategjinë e Sigurisë Kombëtare të Koresë së Jugut, i cili është i lidhur me agjencinë e spiunazhit të vendit.
“Tani Kim Jong Un po merr direkt naftë, ka të ngjarë të jetë me cilësi më të mirë, dhe shanset janë që ai ta marrë falas, si çmim pro quo për furnizimin e municioneve. Çfarë mund të jetë më mirë se kaq?”
“Një milion fuçi nuk janë asgjë për të nxjerrë nga një prodhues i madh nafte si Rusia, por është një sasi e konsiderueshme për Korenë e Veriut për të marrë,” shton Dr Go.
Ndjekja e transfertave ‘të heshtura’
Në të 43 udhëtimet e gjurmuara nga Qendra me Burim të Hapur duke përdorur imazhe satelitore, cisternat me flamur të Koresë së Veriut mbërritën në portin Vostochny të Rusisë me gjurmuesit e tyre të fikur, duke fshehur lëvizjet e tyre. Imazhet tregojnë se ata më pas u kthyen në një nga katër portet në bregun lindor dhe perëndimor të Koresë së Veriut.
“Anijet shfaqen në heshtje, pothuajse çdo javë,” thotë Joe Byrne, studiuesi nga Qendra e Burimit të Hapur. “Që nga marsi ka pasur një rrjedhë mjaft të vazhdueshme.”
Ekipi, i cili ka gjurmuar këto cisterna që kur u prezantuan për herë të parë sanksionet e naftës, përdori njohuritë e tyre për kapacitetin e secilës anije për të llogaritur se sa fuçi nafte mund të mbanin. Më pas ata studiuan imazhet e anijeve që hynin dhe dilnin nga Vostochny dhe, në shumicën e rasteve, mund të shihnin se sa poshtë ishin ulur në ujë dhe, për rrjedhojë, sa të mbushura ishin. Cisternat, vlerësojnë ata, ishin ngarkuar në 90% të kapacitetit të tyre.
Bazuar në këtë, ata llogaritin se, që nga marsi, Rusia i ka dhënë Koresë së Veriut më shumë se një milion fuçi naftë, më shumë se dyfishi i kufirit vjetor, dhe rreth dhjetëfishi i sasisë që Moska i dha zyrtarisht Phenianit në vitin 2023. Kjo pason një vlerësim nga qeveria amerikane në maj se Moska kishte furnizuar tashmë më shumë se 500,000 fuçi naftë. Mbulesa me re do të thotë që studiuesit nuk mund të marrin një imazh të qartë të portit çdo ditë.
Një ‘nivel i ri përbuzjeje’ për sanksionet
Jo vetëm që këto dërgesa nafte shkelin sanksionet e OKB-së ndaj Koresë së Veriut, të cilat Rusia, si një anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, i nënshkroi, por gjithashtu, më shumë se gjysma e udhëtimeve të gjurmuara nga Qendra me Burim të Hapur janë bërë nga anije që janë sanksionuar individualisht nga OKB-ja.
Kjo do të thotë se ata duhet të ishin konfiskuar me hyrjen në ujërat ruse. Por në mars 2024, tre javë pasi u dokumentua transferimi i parë i naftës, Rusia shpërndau panelin e OKB-së përgjegjës për monitorimin e shkeljeve të sanksioneve, duke përdorur veton e saj në Këshillin e Sigurimit të OKB-së.
Ndërsa Kim Jong Un rrit mbështetjen e tij për luftën e Vladimir Putinit, shqetësimi po rritet se çfarë tjetër do të marrë në këmbim. Shtetet e Bashkuara dhe Koreja e Jugut vlerësojnë se Pheniani i ka dërguar Moskës 16,000 kontejnerë të mbushur me predha artilerie dhe raketa, ndërsa mbetjet e raketave balistike të Koresë së Veriut të shpërthyera janë gjetur në fushën e betejës në Ukrainë.
Që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës, presidenti rus Vladimir Putin ka forcuar lidhjet me Kim Jong Un të Koresë së Veriut.
Kohët e fundit, Putin dhe Kim nënshkruan një pakt mbrojtës, duke çuar në dërgimin e mijëra trupave të Koresë së Veriut në rajonin Kursk të Rusisë, ku raportet e inteligjencës tregojnë se ata tani janë të përfshirë në betejë.
Qeveria e Koresë së Jugut ka thënë do t’i përgjigjet ashpër shkeljes së rezolutave të Këshillit të Sigurimit të OKB-së nga Rusia dhe Koreja e Veriut. Shqetësimi i saj më i madh është se Moska do t’i sigurojë Phenianit teknologji për të përmirësuar satelitët e saj spiun dhe raketat balistike. Muajin e kaluar, ministri i mbrojtjes i Seulit, Kim Yong-hyun, deklaroi se kishte një shans të madh që Koreja e Veriut të kërkonte një ndihmë të tillë./ Marrë nga BBC
