Nga Edona Llukaçaj
Botuar në DITA
Këto ditë, kantautori i famshëm shqiptaro-italian Ermal Meta ndodhej sërish në Shqipëri. Por këtë herë, jo për ndonjë koncert me një publik të dashur, por për të promovuar në shqip romanin e tij të parë.
Botuar në maj të këtij viti, në Itali romani i tij voluminoz “Domani e per sempre” vjen në shqip si “Nesër e përgjithmonë” përmes një numër aktivitetesh promovuese nën kujdesin e Institutit Italian të Kulturës.
Si vetë autori shprehet, romani është fillimisht fryt i dëshirës së tij t’i tregojë publikut të përtej Adriatikut një histori ndryshe të shqiptarëve. Dhe, në të vërtetë, romani thur një histori që fillon kohë para ’91-shit, vitit të një rizgjimi jo fort të thjeshtë. Një histori që nuk mban në vete vetëm ngjyrat e dehumanizimit, që shtypja e varfëria fal pamëshirshëm.
Si tekstet e këngëve të Ermal Metës paralajmërojnë, edhe romani i tij është i ndjerë dhe dhimbshëm njerëzor. Të befason pozitivisht.
Por, ndërsa sheh Ermal Metën të prezantojë romanin e tij të parë, të bëjë foto e të flasë me dashamirësit e vet, mendon për rrugëtimin e tij. Dukshëm ka qenë i vështirë dhe i mundimshëm. I ngjashëm me atë të shumë shqiptarëve të tjerë që ia kanë dalë të shpalosin potencialin e vet në një tjetër tokë.
Dhe mendon se pse kjo toka jonë kaq e pasur në talente që frymëzojnë e bëjnë krenar, nuk ofron mundësinë që ata të lulëzojnë këtu. Të mundon se përse përpjekjet e të talentuarve tanë, këtu, nuk kurorëzohen me afirmimin e merituar. Të duket se ose Shqipëria ekziston për të provuar vërtetësinë e frazës biblike se “Askush nuk bëhet profet në vendin e vet,” ose po vuan mallkimin e të gjithë atyrëve që u detyruan të marrin rrugët.
Do ishte disi ngushëlluese, më pak e dhimbshme, më e pranueshme për ne që ikja e talenteve, e të aftëve, e atyre që do mund të bënin ndryshimin të ishte profeci a mallkim i thyeshëm.
Por të gjithë e dimë – me siguri e di edhe Ermal Meta që do të lidhet me rrënjët e veta përmes letërsisë – se etiketa e mërgimtarit mbi shqiptarët, më shumë sot se dje, është pasojë e pashmangshme e frymës meskine. Shqiptarët e mirë, të bukur, të aftë për të kontribuar, e për ta bërë këtë vend të jetueshëm munden e mbyten përditë nga kjo frymë.
E shprehur në nivele të ndryshme hierarkike, minimalisht, si mungesë përfitimi personal të drejtpërdrejt apo frikë prej konkurrencës së tjetrit ose, në rangjë më të larta, si luftë kahesh e promovim të bindurish gojëkyçur, fryma është kundërthënëse me meritokracinë dhe mundësinë.
Shqiptarët e dinë se ikja e pandalshme e tyre apo e më të dashurve të tyre nuk është as biblike as përmbushje profecishë. Nuk është as braktisje e vendit të dashur, si shembulli i Ermal Metës e mjaft të tjerëve që ngulmojnë të vazhdojnë të identifikohen dhe me vendin e lindjes, tregon. Nuk është as dorëzim para presionit të refrenit: “Pse nuk ikën? Ti ke mundësi të…”
Është zgjidhje, zakonisht e vetmja, pasi çdo derë në të cilën troket mbyllet me vrazhdësi të pakuptimtë. Është lodhja psikologjike kur duhet të bësh varavingo të palezetshme në zyra a me telefonata për të marrë atë që me të drejtë e me ligj të takon. Është mosvlerësim kronik i punës dhe intelektit dhe mbivlerësimi i servilit e tëpaskrupulltit. Është mospajtimi me të jetuarit pa integritet. E padyshim është politika e zhytur, ku tre-katër veta bëjnë si model i ri politikanësh, kur dihet botërisht se janë pikërisht ata përgjegjësit kryesor të degradimit në çdo fushë.
Por ndoshta libri i Ermal Metës është ogur i mirë. Ndoshta do krijohen mundësi të ndërtojnë ura integrimi për vendin edhe shqiptarët këtu, jo vetëm shqiptarët e ikur. Patrotizmi e puna e vyer për Shqipërinë ndoshta një ditë s’do jetë më “luks i rezervuar” vetëm për bijtë e larguar. Ndoshta “nesër e përgjithmonë”.
Ja ta them une nga eksperienca personale. Ngjarjet e tnerrshme te 97-mē bene qe me cdo kusht te ikja nga Shqiperia. Nuk behej fjale per rroge a kushte jetese, behej fjale per te shpetuat koken nga tnerret.
Ja po ia jap une nje pergjigje te shpejte ketij “talentit” te papare. Shqiperia eshte nje treg i vogel. Talente lindin plot edhe ne Luxemburg po po nuk shkuan ne France, apo Gjermani nuk i njef kush. Mblidhni mendjen te gjithe, edhe ju qe mburreni me ilire e pellazge, nuk pjerdh njeri per 3 milion veta, cfaredo qofshin,
Shqiptaret e shkrete vetem duke vuajtur ne vendin e tyre me shekuj
Sepse është e vogël per shkak te coptimit ne pjese te vogla.
“Pse kjo toka jonë kaq e pasur në talente që të bëjnë krenar, nuk ofron mundësinë që ata të lulëzojnë këtu?”
Pyesni njehere ate Boshnjakun Ramiz Aline nga Ferri ku vegjeton, per pergjigjien. Ai e di fiks pergjigjien e kesaj pyetje.
nuk është e vërtetë.
po të kishim një shtet normal dhe të vërtetë nuk do kishte nevojë që talentet ti syrgjynosnim që të bëheshin të famshëm jashtë shtetit.
përpara famës qëndron patriotizmi dhe kur kërkon të bësh diçka të mirë për atdheun e bën pavarësisht se e di që po të kishe bërë ndonjë zgjedhje tjetër mund të jetoje shumë më mirë dhe si njeri normal.
shembull për këtë ke shkencëtarin shqiptar Besnik Sykja
Po c’flisni kot. Singapori eshte nje shtet me siperfaqe sa Tirana dhe prodhon vetem nje gje: tru. Kete dine ta shrytezojne mrekullisht. Vazhdoni beni muhabet tani.
Thjesht fare.
SE POLITIKANET I DUAN TE GJITHE PER VETE DHE SOI E SOROLLOPIN E TYRE AN E MBAN !
Ja…kaq e thjesh eshte pergjigja
i dashur lexues
dhe zonja Edona Llukacaj !
Shqiperia nxjerr aq talente sa nxjerr edhe nje lagje ne Gjermani. Me nje fjal vari lesht. Po cfare talentesh Ka nxjerre Shqiperia ne 32 vjet? As ne film as ne muzike askund. Krenohemi me Dua Lipa e Rita Ora qe Jane Kosovare. E cfare duhet te thote India qe Ka 5 drejtuesit e kompanive me te medhaja ne bote?
Cfare duhet te thote Italia qe jo vetem zbuloi Ameriken por e ndertoi ate? Po ikni na lini rehat me disa te paafte qe i quani talente.
Boll te shikoni kombetaren e futbollit tone qe luan me keq se kooperativat bujqesore dikur. Shkoni punoni argat e drogashites neper bot se ate dini te beni me mire. Talentet lerjani te tjereve
Dukshem, befasueshem, njellojshem me i ngjashem
Te pertej , me mendim ndryshe
Me ca copa si Edona, do fillojme promovimin e librave handikape per te ndjeshem, zhurshmen, plotkuptimeshem, kulturshem, te elitshem te pergaqsueshem, perfaqsueshmerisht, ndjeshmerisht, zhurmshmerisht, besueshmerisht, vendoshmerisht, dhe pirdherisht e pordhshmerisht
Kjo ndodh sepse qe nga 1944 kan qeverisur barkthatet komuniste qe sdine te bejne shtet. Barkthatet skane ideale vec parase se ajo i ka munguar ne breza.
Kush do e beje shtetin qe ka nevoje per drejtesi arsim shkence e prodhim? Ata qe per fitim te shpejte bejne tregti me jashte e paraja iken e tera? Apo ata qe si lane pronat te i zoti dhe mbajne shtetin mbrapsh qe mos japin llogari per pronen e vjedhur?
dmth përpara 44 paska patur shtet mirëqenie dhe talente thua ti o selim trapi?
ik se le nam cop idioti.
erdhën në 44 komunistët që sdinë të bëjnë shtet.
sipas teje ose duhet anarki ose shteti perfekt bëhet me turkoshakë apo me esatë tradhtarë dhe zogollë kurvarë?
shtet bëri enver hoxha. 30 vjet ky është antishtet ose shtet leshi
Enver Hoxha nuk beri shtet, shteti eshte gje tjeter, Enve Hoxha ndertoi nje burg te madh dhe vete u be drejtor i burgut.
unë nuk e di ça quan ti burg, burgu është për kriminelë ndërsa shqipëria që enver hoxha administronte përbëhej prej njerëzish shumica të ndershëm dhe jo kriminelë
Po pikerisht mer ti, prandaj Enver Hoxha ishte vete kriminel, sepse mbante ne burgun qe ndertoi njerezit e ndershem dhe puntore, por pak naive te Shqiperise. Kriminelet ai i mbante ne Biro, ne Komitetin Qendror, i bente Drejtora, Sekretare Partie dhe i perdorte per te bere krimet e veta dhe kur nuk i duheshin me i nxirrte “tradhetare” dhe ua fuste deri ne brryl.
Projekti i allbanise urupiane
Kavie eksperimentale
Shtet i vogel qe zbaton politike ekonomike dhe bankare te madhe si dhe te rregullave te rrepta te BE. Ka plot shtete te vogla ne Evrope qe bejne nje politike te pavarur ekonomike nga BE dhe jetojne shume mire. Jane me miliarda dollare te emigracionit shqiptar qe nuk vijne ne Shqiperi pasi nuk kane mundesi investimi ne bursat nderkombetare pasi bankat e nivelit te dyte vetem ne Shqiperi nuk e lejojne kete forma investimi e fitimi.